
راهنمای گروه کاربران لینوکس
این مستند راهنمایی برای تاسیس، نگهداری و بهبود گروههای کاربری گنو/لینوکس (لاگ) میباشد.
نسخه انگلیسی این مستند با همکاری کندال کلارک و ریک مون تهیه شده است. نسخه انگلیسی آن توسط ریک مون نگهداری شده و نسخه پارسی آن درحال حاضر توسط علیرضا ارزهگر ترجمه و نگهداری میشود.
لیست مطالب
- مقدمه
- گروه کاربران گنو/لینوکس چیست؟
- جلوگیری از فرسودگی و کاهش کاربران
- چه لاگهایی وجود دارند؟
- لاگ چه کارهایی انجام میدهد؟
- ترویج گنو/لینوکس (advocacy)
- محدودیتهای ترویج (advocacy)
- آموزش گنو/لینوکس
- پشتیبانی از گنو/لینوکس (support)
- مشاوران (Consultants)
- مدارس، کسبوکارها و سازمانهای غیرانتفاعی
- نظر انساندوستانه کریس براون راجع به نرمافزار آزاد
- جنبش گنو/لینوکس
- اجتماعیسازی لینوکس
- فعالیتهای لاگ
- منابع آنلاین
- پیشنهادات کاربردی
- تاسیس لاگ
- نگهداری و رشد لاگ
- قاچاق نرمافزار
- قوانین ضد انحصار
- سیاستهای نرمافزاری
- رهبران باید راجع به حقایق زیر شفاف باشند:
- سازمانهای غیرانتفاعی و پول ترکیب خوبی باهم نمیسازند
- انتخابات، دموکراسی و جابجایی
مقدمه
در ادامهی راهنماهای جامعه، با توجه به وجود مستند راهنمای گروه کاربران گنو/لینوکس، این مستند با کمک علیرضا ارزهگر و دیگر داوطلبان ترجمه شده است.
مستند و راهنمای فوق در این صفحه حذفیات زیادی از سوی شیرازلینوکس داره؛ چراکه ما فقط بخشهای مهم و کاربردی برای شما را گردآوری کردیم و در برخی بخشها، پانوشتهایی برایتان افزودهایم.
این مستند آماده شده است که به علاقمندان گنو/لینوکس، لاگ را معرفی کند و باعث شود مردم بیشتری در لاگها فعالیت کنند.
این راهنما چه هدفی دارد؟
این راهنما قصد دارد بهعنوان مرجعی برای تاسیس، نگهداری و توسعه گروههای گنو/لینوکس استفاده شود.
تلاش بر این است که علاقمندان با خواندن این راهنما لاگ را بهخوبی شناخته و بتوانند بهدرستی در آن مشارکت کنند.
از طرفی این مستند به مدیران و داوطلبان فعالتر لاگ یاد میدهد که چطور لاگ را به درستی مدیریت کنند و چه قوانینی را بهتر است در لاگ اعمال کنند.
گنو/لینوکس یک پیادهسازی بطور آزاد منتشر شده از یونیکس است که برای کامپیوترهای شخصی، سرورها، کارگاهها، پیدیای ها و سیستمهای نهفته طراحی شده است. گنو/لینوکس در ابتدا بر روی معماری اینتل ۸۰۳۸۶ توسعه یافت و اکنون طیف گسترده ای از پردازندهها را از ریز تا درشت پشتیبانی میکند.
در این راهنما قصد داریم با معرفی لاگ به گنو/لینوکس و جنبش آزادی نرمافزار کمک کنیم.
منابع بیشتر راجع به لاگ
اگر میخواهید مطالب بیشتری مطالعه کنید، پروژه مستندسازی لینوکس منبع بهتری برای شروع میباشد. برای اطلاعات عمومی راجع به گروههای کاربری کامپیوتر نیز لطفا انجمن گروههای کاربران کامپیوتر را بررسی کنید.
گروه کاربران گنو/لینوکس چیست؟
گروه کاربران لینوکس یک سازمان خصوصی و اغلب غیرانتفاعی است که با هدف پشتیبانی و آموزش کاربران گنو/لینوکس بهخصوص کاربران تازهکار تشکیل میشود.
البته در این انجمن لزوما فعالیتها و اهداف به همین ختم نمیشود. در لاگ علاقمندان به گنو/لینوکس و نرمافزار آزاد با همدیگر آشنا میشوند و میتوانند با اهداف مختلفی از جمله اشتراک تجربه و یا حتی خوشگذرانی باهمدیگر وقت بگذرانند.
لاگ شباهت بسیاری به یک باشگاه طرفداری دارد.
پس اگر شما هم علاقمند به گنو/لینوکس هستید میتوانید با دنبال کردن لاگ محل خودتان دوستان جدیدی پیدا کنید و از تجربه دیگر علاقمندان نیز استفاده کنید و یا تجربه خود را با دیگران بهاشتراک بگذارید.
گنو/لینوکس چیست؟
لاگ نقش بسیار مهمی در جنبش گنو/لینوکس دارد. اگر میخواهید بدانید این نقش به چه شکل است و چرا وجود لاگ در این جنبش مهم است، باید اول از همه گنو/لینوکس را بشناسیم تا بعد درمورد نقش لاگ در آن گفتوگو کنیم.
گنو/لینوکس به عنوان یک سیستم عامل،بسیار قدرتمند است. اما به عنوان یک ایده راجع به توسعه نرمافزار حتی قدرتمندتر هم میتواند باشد. گنو/لینوکس یک سیستمعامل آزاد تحت لایسنس گنو (و یا دیگر پروانههای متنباز/نرمافزار آزاد که گاها شامل تعدادی پکیجهای انحصاری نیز هستند) نگهداری میشود.
بنابراین سورس کد، آزاد و برای همیشه در دسترس همگان خواهد بود. این پروژه توسط گروهی بدون ساختار از برنامهنویسان سرتاسر دنیا زیر نظر راهبری فنی لینوس توروالدز و دیگر توسعهدهندههای کلیدی این پروژه نگهداری میشود. گنو/لینوکس همانند یک جنبش فاقد ساختار مرکزی، بروکراسی و یا نهاد دیگری برای امور خود میباشد.
درحالی که این مزایایی دارد، چالشهایی برای اختصاص منابع انسانی، حمایت موثر، روابط عمومی، تعلیم کاربران و آموزش را بههمراه دارد.
نکته: این راهنما به بنیاد نرمافزار آزاد پروژه گنو بهعنوان قدرت محرک اساسی در ایجاد و پیشبرد یک سیستم یکپارچه آزاد و یا همان متنباز اعتبار میدهد.
بنابراین به «توزیعها» شامل سیستم عامل گنو به همراه کرنل لینوکس به عنوان «گنو/لینوکس» ارجاع میدهد.
البته این رایج نیست که بهجای تمام توزیعها از اصطلاح گنو/لینوکس استفاده شود و این خواسته بنیاد نرمافزار آزاد و ریچارد استالمن برای اعتباردهی به طور گسترده مورد احترام قرار نمیگیرد. اما عادلانه بودن این خواسته کاملا واضح است.
نکته: مدیر این راهنما میداند که با وجود عادلانه بودن این مسئله دنیا قرار نیست آن را بپذیرد.
چرا گنو/لینوکس منحصربهفرد خطاب میشود؟
ساختار آزاد و بدون هسته مرکزی گنو/لینوکس بعید است تغییر کند زیرا ویژگی مفیدی است. مردم آزاد هستند که به اراده خود وارد سیستم شده و به اراده خود از آن خارج شوند.
بههمین دلیل این سیستم بهخوبی جواب داده و کار میکند: برنامهنویسهای آزاد، برنامهنویسهای خوشحال، و برنامه نویسهای خوشحال برنامهنویسهای کارآمد هستند.
هرچند این عدم ساختار میتواند کاربران جدید را گیج کند. کاربر جدید برای پشتیبانی، آموزش و تعلیم با چه کسی باید تماس بگیرد؟ از کجا بداند کدام توزیع گنو/لینوکس برای او مناسب است؟
تا حدودی لاگها به این سوالات پاسخ میدهند و به همین دلیل است که لاگها برای این جنبش حیاتی بودهاند.
برای همین محله، روستا یا کلانشهر شما هیچ «نمایندگی رسمی» از شرکت لینوکس ندارد.
لاگها نقشهایی مشابه یک دفتر نمایندگی رسمی برای یک شرکت بزرگ چندملیتی را ایفا میکنند.
گنو/لینوکس بهخاطر فقدان ساختارهای مرکزی یا بروکراسی برای اختصاص دادن منابع، آموزش دادن کاربران و پشتیبانی محصولات خود غیرعادی و غیرمعمول است. تمام این کارها از طرق گوناگونی انجام میشوند. مانند اینترنت، راهنماها، نمایندگی فروش شرکتهای پشتیبانی، کالجها و دانشگاهها. بااینحال به طور رو به رشدی در خیلی از جاهای سرتاسر دنیا تمام این کارها بهجای نمایندگی رسمی، توسط لاگ صورت میگیرند
گروه کاربری چیست؟
گروههای کاربری کامپیوتر جدید نیستند.
در حقیقت آنها در تاریخچه کامپیوترهای شخصی بسیار مهم بودند. میکروکامپیوترها بهطور کلی برای برآورده کردن تقاضا برای دسترسی شخصی و مقرون بهصرفه به منابع کامپیوتری از گروههای کاربری الکترونیک، رادیو آماتور و سایر گروههای علاقمند به وجود آمدند.
نهایتا غولهایی مانند آیبیام، کامپیوتر را بهعنوان محصولی خوب و سودآور کشف کردند.
اما انگیزه ابتدایی آن در ابتدا از مردم،بهویژه تلاشهای پیشگامانه گروههای کامپیوتری SHARE (۱۹۵۵-اکنون) و DECUS (۱۹۶۱-۲۰۰۸) شروع شد.
در آمریکا گروههای کاربری طی زمان دچار تغییراتی نهچندان مثبتی شده اند. منحل شدن انجمن کامپیوتر بوستون و مشکلات مالی آن، بزرگترین گروه کاربری بهخوبی این تغییرات منفی را نشان میدهد.
در سرتاسر آمریکا اکثر گروههای کاربری کامپیوتر کاهش عضو داشتهاند. گروههای کاربری آمریکایی در روزهای اوج خود خبرنامهها را تولید میکردند، کتابخانههای اشتراکافزارها و دیسکت را نگه داری میکردند، دورهمی و رویدادهای اجتماعی برگزار میکردند و بعضی اوقات حتی سیستمهای بیبیاس اجرا میکردند. با ظهور اینترنت، خیلی از سرویسهایی که گروههای کاربری برای اولینبار فراهم کرده بودند به سرویسهایی مانند کامپیوسرو و وب مهاجرت کردند.
ظهور گنو/لینوکس با کشف اینترنت مصادف بود و به آن شدت بخشید. گنو/لینوکس بهاندازه اینترنت رشد میکرد و محبوب میشد. اینترنت کاربران، توسعهدهندهها و وندورهای جدیدی را آورد.
سپس همان فشاری که تعداد کاربران گروههای کاربری سنتی را کاهش میداد، گنو/لینوکس را رشد داد و گروههای جدیدی را که منحصرا به گنو/لینوکس مرتبط بودند را الهام بخشید.
برای اشاره به فقط یکی از تفاوتهای لاگ با گروههای کاربری سنتی میتوان گفت: گروههای سنتی در جلسات بهناچار باید بر روی نرمافزارهایی که کاربران بین خود توزیع و پخش میکردند نظارت میکردند. با اینکه کپی برداری غیرقانونی نرمافزارهای انحصاری و محدود شده قطعا اتفاق میافتاد و جلوگیری از آن غیر ممکن بود، بهطور رسمی تلاش بر این بود که از این اتفاق جلوگیری شود. اما در جلسات لاگ بهطور کلی این طرز فکر اعمال نمیشود. کپی نامحدود از گنو/لینوکس ممنوع نیست، بلکه باید از اهداف اصلی لاگ نیز باشد. طبق شواهد تجربی، گروههای کاربری سنتی برخلاف گنو/لینوکس نمیتوانند بهطور قانونی نرمافزارها را کپی و توزیع کنند و از این جهت با گنو/لینوکس ناسازگار اند.
هشدار: برخی از توزیعهای گنو/لینوکس را با بستههای نرمافزاری انحصاری باندل میکنند که این امر دیگر اجازه بازنشر عمومی آنها را به دارنده محصول نمیدهد.
اگر شک دارید شرایط لاینسنس را بررسی کنید.
قانونا به هر نحوی در هرجای لاگ باید از دعوت یا درخواست کپی نرمافزارهای انحصاری توزیعهای محدودشده بهطور جدی جلوگیری شده و برای تمام انجمنهای آنلاین گروههای کاربری گنو/لینوکس خارج از موضوع اعلام شود.
جلوگیری از فرسودگی و کاهش کاربران
از حدود سال ۲۰۰۳ در کشورهای توسعه یافته لاگها همانند گروههای کاربری سنتی کاهش مشابهای را در تعداد کاربران و فعالیتها مشاهده کردند. علل این اتفاق قابل بحث است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- گنو/لینوکس به قدری موفق است که خیلی وقتها بهعنوان یک زیرساخت شناخته میشود تا چیزی جدید و جالب.
- لاگ در هیاهو و سروصدای رسانههای اجتماعی دیگر گم میشود.
- بنیانگذاران و اعضای قدیمی لاگها بهسمت علایق دیگرشان میروند و لاگها را ترک میکنند.
- میتاپ استعداد و انرژی موجود علاقمندان را جذب کرده و توجهها را از روی لاگها بر میدارد.
- نصب و استفاده از گنو/لینوکس به مراتب آسانتر شده و این امر باعث شده توجهها بیشتر بهسمت موضوعات خاصتر منتقل شوند و توسط جوامع تکنیکالتر و تخصصیتر (دوآپس، بیوانفورماتیک، رایانش ابری، رایانش نهفته و موارد دیگر) موردبحث قرار گیرند.
- راهبران لاگ بهخوبی دانش را به نسل بعدی راهبران منتقل نمیکنند و زمانی که کنارهگیری میکنند هیچکس برای تصاحب این صمت آماده نیست.
بهطور کلی فراگیری بیشتر اینترنت و بهخصوص سایتهای همکاری مبتنی بر شهرت مانند استک اکسچنج, استک اورفلو, داک تایپ, کد پراجکت و سرور فالت لازم به ذکر است که با افزایش مهارت سرچ کاربران نیاز به لاگها کمتر شده و فعالیت اصلی کاربران بهسمت سایتهای نرمافزار بهعنوان سرویس میرود. لاگها نمیتوانند با مقیاس و شبکهای که این سایتها دارند رقابت کنند.
چند نکته آزموده شده برای جلوگیری از افول لاگ:
اتوماسیون دوست شماست. هرکاری که میتواند با اسکریپت انجام شود، باید اسکریپت شود.
- تمام سیستم لاگ خود را از جنبههای تکنیکال و اجتماعی برای تک نقطه شکست (SPoFs28) بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که درصورت بروز مشکل راه بازگشتی وجود دارد. از همهچیز بکاپ بگیرید و آنها را تست کنید. مطمئن شوید امور مهم لاگ فقط وابسته به یک نفر نیست. (در لاگ نباید قدرت بهطور انحصاری در دست یک نفر باشد)
- مراقب انجام بیش از حد و افراطی فعالیت در لاگ یا یک عضو خاص لاگ باشید. فعالیت کمتر یا با دفعات کمتر بهتر از خطر خروج مردم از لاگ میباشد. پس بهتر است طوری لاگ را مدیریت کنید که روی اعضای لاگ فشار وارد نشود.
- بهیاد داشته باشید اگر به مردم خوش نگذرد، آنها برای مدت طولانی نخواهند ماند و از مشارکت دست خواهند کشید. اگر گروه بهجای تکنیکال شدن بیشتر اجتماعی شد، عصبانی نشوید. این رویکردی سالم است.
- با دقت از داراییهای مهم خود نگهداری کنید. برای مثال مالکیت دامنه سایت لاگ، مکان برگزاری جلسات و روابطی که با شرکتها و کمپانیها دارید. افراد مشکلسازی که گاها بهسمت لاگ کشیده میشوند را دور نگهدارید. حتی اگر شما چنین فردی را دیدید، و برای پسگرفتن دامنهتان از کسی که قصد آسیب زدن به لاگ را دارد درگیر شدید (که اتفاق خواهد افتاد)، موجب دور شدن افراد مهم و کلیدی از لاگ میشود.
خلاصه
برای رشد جنبش گنو/لینوکس، درمیان دیگر الزامات، لاگها هم باید گسترش یافته و موفق شوند. بهدلیل ماهیت غیرمعمول گنو/لینوکس، لاگها باید نقشی مشابه با «نمایندگی رسمی» شرکتهای بزرگ کامپیوتری مانند آیبیام، مایکروسافت و سان31 ایفا کند. لاگ وظیفه و پتانسیل آموزش، پشتیبانی، تعلیم کاربران، هماهنگی مشاوران، طرفداری گنو/لینوکس بهعنوان یک راهکار کامپیوتری و یا حتی رابطی برای انتشار اخبار محلی را برعهده دارد.
چه لاگهایی وجود دارند؟
این مستند تنها راهنمایی برای نگهداری و رشد دادن لاگها نیست. بلکه قبل از اینکه جلوتر برویم باید راجع به لاگهای موجود بحث کنیم.
لیست لاگها
وبسایتهای زیادی لاگها را لیست کردهاند. اگر قصد تاسیس یک لاگ را دارید، اولین گام شما باید جستجو برای یافتن لاگهای موجود در نزدیکی محل موردنظرتان باشد. بهترین قمار میتواند عضو شدن در لاگ تاسیس شده و آماده در محل زندگی شما باشد. این کار از تاسیس لاگ جدید بهتر است.
پینوشت از طرف شیرازلینوکس
گاهی وقتها عضویت به لاگ موجود ممکنه درست نباشه اونم در این ابعاد که ممکنه لاگ محل شما گروه مناسبی برای ترویج نرمافزارهای آزاد یا گنولینوکس نباشه مثل وضعیت فعلی تهلاگ که ساخت لاگ جدید بهتر از عضویت به تیم راهبری تهلاگ هست
در سال ۲۰۱۶ لاگهایی در ۴۳ ایالت آمریکا، ۷ استان از ۱۰ استان کانادا، هر ۶ ایالت استرالیا بهعلاوه قلمرو پایتختی استرالیا، ۷۶ نقطه/شهر در هند و بیش از ۱۰۰ کشور دیگر شامل ایران، روسیه، چین، بیشتر اروپای شرقی و غربی و خشهای زیادی از آفریقا، آسیا، آمریکای جنوبی، آمریکای مرکزی، اقیانوسیه، کارائیب. (این لیست شامل گروههای اینترنتی میتآپ نمی شود)
- کرلی: گروه کاربری لینوکس
- لیست لاگ لی (زبان آن فرانسه است)
- گروه کاربری لینوکس انگلستان
- لینوکس استرالیا
- لیست لاگهای آسیا و هند
- گروه کاربری لینوکس ایتالیا
- لینکهای گروه کاربری در لینوکسلینکس
- لیست گروههای LibrePlanet40 (فقط موارد وابسته به افاساف41 لیست شده اند)
- LinuxUserGroups.org42 (بنظر میرسد از ژوئن ۲۰۰۱ نادیده گرفته شده است)
همبستگی درمقابل سهولت
درحالی که (بیشتر) لیستهای لاگ در اینترنت بهخوبی نگهداری میشوند، بازهم نمیتوانند تمام لاگها را پوشش دهند.
پیشنهاد میکنیم بهعلاوه این لیستها، پیامی در comp.os.linux.announce، comp.os.linux.misc و یا یوزنت مناسب برای جستجوی نزدیکترین لاگها پست کنید. همچنین باید در لاگهای موجودی که در نزدیک خود میشناسید (از طریق لیست پستی یا درحین یک جلسه) مطرح کنید.
اگر نتوانستید لاگ نزدیک به خود را پیدا کنید حداقل ممکن است پستی که ارسال کردید کاربران دیگر را باخبر کند.
باید سعی کنید بهدقت بین سهولت و همبستگی تعادلی را برقرار کنید. اگر در سمت دیگر کلانشهر شما لاگ وجود دارد، تاسیس لاگ جدید در محله شما شاید برای شما اتفاق خوشایندی باشد و رفتوآمد شما را آسانتر کند، اما پیوستن به گروهی که از قبل وجود دارد وحدت و همبستگی بیشتری را ایجاد میکند. تقریباً همیشه تعداد بیشتر به معنای قدرت بیشتر، نفوذ بیشتر و کارایی بیشتر است.. درحالی که دو گروه ۱۰۰ نفره خوب است، یک گروه ۲۰۰ نفره هم مزایای خود را دارد. البته که اگر در محله یا روستای کوچکی زندگی میکنید، بههرحال هر گروهی بهتر هیچی است.
نکته این است که شروع لاگ جدید نیاز به تعهد قابلتوجهی دارد. یکی از این تعهدها، در نظر گرفتن تمام حقایق مرتبط و قدردانی از تاثیر لاگهای دیگر میباشد.
لاگ چه کارهایی انجام میدهد؟
به یاد داشته باشید که گنو/لینوکس فاقد بروکراسی و کنترل مرکزی است.
لاگ هم به همین شکل است. اهداف لاگها بهاندازه مکانهایشان متنوع است و هیچ طرح و برنامه کلی برای لاگ وجود ندارد. البته که این مستند هم قرار نیست چنین طرحی را ایجاد کند.
اما میتوان مجموعه ای از اهداف لاگ را مشخص کرد:
- ترویج (advocacy)
- آموزش (education)
- پشتیبانی (support)
- اجتماعیشدن (socialising)
هر لاگ ترکیبی از این اهداف و دیگر اهداف منحصر به فرد و مرتبط به نیازهای اعضا میباشد.
ترویج گنو/لینوکس (advocacy)
تمایل به ترویج (advocacy) گنو/لینوکس بهطور گستردهای احساس میشود. زمانی که شما چیزی را پیدا میکنید که بهخوبی کار میکند، دوست دارید به هرتعداد آدمی که میتوانید آن را معرفی کنید.
همانطور که نوشتن یک بررسی مثبت از یک روزنامهنگار کامپیوتری راجع به گنو/لینوکس برای این جنبش مفید است، معرفی گنو/لینوکس به دوستان، همکاران، کارمندان و حتی کارفرمایان هم مفیداست.
بهعنوان کاربر همیشه باید هوشیار باشیم که طوری از گنو/لینوکس طرفداری کنیم و آن را ترویج دهیم که بازتاب مثبت بر محصول، سازندهها، توسعه دهندهها و حتی سایر کاربرها داشته باشد. توجه داشته باشید که طرفداری هم میتواند سازنده باشد و هم میتواند صرفا بهانهگیری منفی و غیر سازنده باشد. راهنمای ترویج لینوکس در پروژه مستندسازی لینوکس موجود میباشد و پیشنهادهای بسیار کمک کننده ای ارائه میدهد. پروژه دیگری مشابه پروژه مستندسازی لینوکس، به نام Linuxmanship وجود دارد که کار دون مارتی میباشد.
در طولعمر زیاد این مستند گنو/لینوکس تقریبا موفق بوده است و بههمین دلیل، نگهدارنده این مستند حجم زیادی از این قسمت مستند را حذف کرده. درواقع محبوبیت و جایگاه فعلی گنو/لینوکس طوری است که ترویج و طرفداری آن فاقد اهمیت میباشد.
محدودیتهای ترویج (advocacy)
طرفداری میتواند بدون هدف باشد. طرفداری میتواند اشتباه و دارای اثر عکس باشد. طرفداری میتواند در ابتدا بهسادگی نامناسب باشد. این موضوع مستحق تفکر و بحث دقیق است. زیرا اگر ترویج و طرفداری به اشتباه انجام گیرد میتواند تنها به معنای اتلاف وقت باشد.
خیلی از تلاشها برای طرفداری بهطرز وحشتناکی با شکست مواجه میشوند زیرا این طرفداری نتوانسته است به خواستهها و نیازهای طرف دیگر داستان گوش بدهد. (همانطور که Eric S. Raymond میگوید ، به منافع و علاقمندیهای مشتری خود توجه کنید، نه خودتان. اگر شخصی ستاپ سیستمعامل انحصاری که درحال حاضر دارد را میپسندد و آنرا دوست دارد، ترویج تنها وقت شما و او را هدر میدهد. اگر نیازهای او کاملا با MS-Project، MS-Visio و گروهافزار اوتلوک/استکاکسچنج53 مطابق است، تلاش برای فروختن چیزی که او واقعا نمیخواهد تنها باعث آزار او خواهد شد و هیچکس از این رفتار لذت نمیبرد. (صرفنظر از اینکه آیا واقعا آن نیازها را دارد یا خیر). تلاش و انرژی خود را برای فرد دیگری که پذیرای آن باشد نگهدارید.
در این راستا بخاطر بسپارید که برای خیلی از مردم، شاید بیشترشان یک «مدافع» درواقع یک فروشنده تصور میشود. بنابراین طبیعی است که بهجای عادلانه گوشدادن به شما، درمقابل حرفهایتان مقاوت کند. آنها هرگز کسی را ندیدهاند که بدون درنظر داشتن منفعت، آزاد نرمافزاری را دراختیارشان قرار بدهد. از همین رو فکر میکنند این طرفداری بههرحال باید سودی برای شما داشته باشد. بههمین خاطر گوش دادن به صحبتهای شما را هم یک لطف شخصی میدانند که در حق شما داشتند. چهبرسه به توصیههای شما هم عمل کنند.
پیشنهاد میکنم فورا بحث را قابللمس و منطقی کنید. به این اشارهکنید که این سیاستهای نرمافزاری در بلندمدت براساس منفعت افراد خواهند بود.
همچنین شخص شما هیچ نفعی از انتخاب ایشان نخواهید برد. این استفاده مفید تری از زمانتان است تا آنکه با مخاطبانی صحبت کنید که قصد پذیرش حرف شما را ندارند. بعد از تمام اینها اگر هنوز به این بحث علاقمند بودند، حداقل با مانعی مصنوعی روبرو نخواهید شد. این موانع مواردی مانند پیشداوری و تفکر غلط مخاطبان راجع به هدف شما از ترویج گنو/لینوکس میباشد.
در عین حال مطمئن باشید که درگیر کلیشههای طرفداری بیمورد از یک سیستم عامل نشدهاید. تحمیل نظراتتان به کسی بدون اینکه او بخواهد، کاملاً بیادبانه و توهینآمیز است.
چنین تلاشی نهتنها بیفایده است، بلکه ممکن است اثر معکوس داشته باشد.
برخلاف سیستمعاملهای انحصاری، سیستمعامل ما قرار نیست بر اساس مقبولیت و انتشار/نگهداری برنامههای سازگارشده خود زنده شود یا بمیرد.
گنو/لینوکس و البته تمام اپلیکیشنهای مهم آن متنباز هستند.
جامعه برنامهنویسانی که آنها را نگهداری میکنند خودکفا بوده و آن را سالم نگهداشته و رشد میدهند.
صرفنظر از اینکه دنیای بیزینس و عموم مردم عاشق آن هستند و بیپروایانه از آن استفاده میکنند، استفاده زیادی دارند و یا حتی اصلا مورد استفاده قرار نخواهند داد. بهدلیل قوانین لایسنس متنباز آنها، سورس کد بهطور دائمی در دسترس همگان خواهد بود. امکان ندارد که گنو/لینوکس بخاطر عدم محبوبیت از سمت یک سری شرکت و کمپانی «از رده خارج شود». بر این اساس هیچ دلیلی برای پافشاری بر طرفداری از این سیستمعامل وجود ندارد. البته که بعضی از کاربران در انجمنهایی این پافشاری و طرفداری بیمورد را انجام میدهد که ذکر کردیم. (چطور است اطلاعات را فقط به فردی بدهیم که پذیرای آن است؟ این امر نیاز هرکسی را که شایسته این اطلاعات است برطرف میکند.)
در نهایت درک کنید که «ارزش استفاده» برای نرمافزار برای اکثر مردم غریبه است (مفهوم ارزشگذاری نرمافزار بر اساس کاربرد آن). عادت ارزشگذاری هرچیز بر اساس هزینه خرید قدمت دیرینه دارد. من در سال ۱۹۹۶ از جوانی در لاگ واقع در برکلی، کالیفرنیا راجع به ریشههای Caldera Network Desktop (نام اولیه توزیع گنو/لینوکسی که توسعه داده بود) در پروژه سیستمعامل دسکتاپ «Corsair» توسط شرکت Novell شنیدم. پس از بررسی مدیران اجرایی و فنی آنها متوجه شدند که افسران شرکتها از هرچه میتوانند به رایگان دریافت کنند ناراضی هستند. سپس Caldera به آنها راهکاری را با دریافت هزینه ارائه داد.
از این دیدگاه محتاط بودن درمورد هزینهها و دشواریهای توسعه گنو/لینوکس به جذابیت آن کمک میکند و اعتبار شما را بهعنوان یک سخنران حفظ میکند. حتی بردن بحث بهسمت قیمت به معنی قیمت عملکردی میتواند بهتر باشد (مانند ظرفیت ۱۰۰ نفره ایمیلهای شرکتی با کاربرهای آفلاین و آنلاین).
در مقابل فهرست کردن نرمافزار به سبک خردهفروشی با قیمت گذاری بهاندازه کافی مفید نمیباشد.
در نهایت تمام پروژههای نرمافزاری هزینهای دارند حتی اگر برچسب قیمت آنها صفر باشد. هدف اصلی متنباز قیمت اولیه نیست. بلکه کنترل بلند مدت روی فناوری اطلاعات و تکنولوژی میباشد (که بخش کلیدی برای یک سازمان است).
در یک سیستم انحصاری کاربر (یا کسبوکار) کنترل فناوری اطلاعات را از دست داده و در رابطه انحصاری نادرست با فروشنده خود قرار میگیرد. کاربر با اوپن سورس میتواند کنترل داشته باشد و کسی نمیتواند آزادی را از او بگیرد. همین موضوع توضیح میدهد که چرا مردم (به ویژه مدیران جرایی) درحال حاضر تفاوت بین اوپن سورس و کالای انحصاری را (بهعنوان فرصتی برای کاهش و کنترل ریسکهای فناوری اطلاعات) درک میکنند. و این امر در بلندمدت بسیار مهم تر از قیمت خواهد بود.
آموزش گنو/لینوکس
لاگ نهتنها وظیفه ترویج گنو/لینوکس را دارد، بلکه باید اعضا را نیز آموزش دهد تا از سیستمعامل و دیگر بخشهای مرتبط به ما استفاده کنند (هدفی که میتواند تغییر زیادی در منطقه محلی فرد ایجاد کند).
درحالی که دانشگاهها و کالجها بهطور فزایندهای گنو/لینوکس را وارد برنامه تحصیلی خود کردهاند، با اینحال باز هم اطلاعات لازم به برخی کاربران نخواهد رسید. لاگ میتواند کمکهای ابتدایی و پیشرفته ای در تکنولوژیهای مدیریت سیستم، برنامهنویسی اینترنت و اینترانت و غیره را انجام بدهد.
برخلاف انتظار بیشتر لاگها ستون پشتیبانی از شرکتها هستند.
به ازای هر نیرویی که با مشارکت در لاگ مهارتهای کامپیوتری خود را افزایش میدهد، این مسئولیت از روی دوش شرکت و کمپانیها برداشته خواهد شد.
اگرچه مدیریت یک سیستم گنو/لینوکس خانگی به دقیقا اندازه مدیریت سیستمهای بزرگی در مقیاس راهاندازی یک پایگاه داده تحلیلی، مراکز تماس، یا دیگر تاسیسات دسترسیبالا نمیرسد. اما کاملا بهتر از تجربه کار با مایکروسافت ویندوز خواهد بود. با پیشرفت لینوکس بهسمت فایل سیستمهای ژورنالی57، دسترسی سطح بالا58، افزونههای بلادرنگ، و دیگر قابلیتهای سطحبالا لینوکس، مرز مبهم بین گنو/لینوکس و یونیکسهای واقعی کاملا ناپدید شدهاند.
نهتنها چنین آموزشهایی نوعی آموزش به کارمندان است، بلکه با افزایش اهمیت فناوری تکنولوژی برای اقتصاد جهانی، خدماتی به جامعه نیز ارائه میکند.
برای مثال در کلانشهرهای آمریکا لاگها گنو/لینوکس را به مدارس، کسبوکارهای کوچک، جامعه، ارگانهای عمومی و سایر محیطهای غیر شرکتی نیز آورده اند.
این امر باعث میشود اهداف مربوط به ترویج و همچنان آموزش همگانی برای مردم براورده شود. با افزایش بیشتر حضور شرکتها در اینترنت و نیاز به فراهم کردن دسترسی برای پرسنل خود، یا دیگر عملکردهای مربوط به گنو/لینوکس، لاگها فرصتهایی برای مشارکت جمعی خود را کسب میکنند. این مشارکت از طریق تلاشهایی برای آگاه سازی و آموزش انجام میگیرد. این اتفاق روح سخاوتمند ذات جامعه گنو/لینوکس و نرمافزار آزاد/متنباز را به انجمن منتقل میکند. اکثر کاربرها نمیتوانند مانند لینوس توروالدز برنامهنویسی کنند اما همه ما میتوانیم تلاش و زمان خود را برای کاربران دیگر، جامعه گنو/لینوکس و البته محیط گستردهتر اطراف خود صرف کنیم.
گنو/لینوکس برای این سازمانها انتخاب مناسبی است. زیرا استقرارها آنها را متعهد به پروانهها، بروزرسانیها و یا نگهداریهای گران قیمت نخواهد کرد. اگر فنی، خوش سلیقه و اقتصادی باشید، گنو/لینوکس همچنان بر روی سخت افزارهایی که از طرف شرکتهای تولید سخت افزار رها شده اند نیز بهخوبی کار میکند. معمولا سازمانهای غیرانتفایی/غیرانتفاعی مایل به استفاده از این سختافزارهای ترد شده هستند. درواقع یک سیستم با مشخصات پنتیوم ۲ هسته ای که در کمد اتاقتان وجود دارد، میتواند «واقعا کار کند» اگر کسی روی آن گنو/لینوکس نصب کند.
علاوه بر این آموزش در طول زمان به تحقق اهداف دیگر لاگ نیز کمک خواهد کرد. مخصوصا حمایت و پشتیبانی. آموزش بهتر به معنای حمایت بهتر است. این امر باعث سهولت در آموزش و رشد آسان تر انجمن خواهد شد. بنابراین آموزش سنگبنای تمام تلاشها را شکل میدهد.
اگر فقط ۲ یا ۳ درصد جمعیت لاگ، بار دیگر اعضای لاگ را بهدوش بکشد، رشد آن لاگ متوقف خواهد شد.
مطمئن باشید اگر اعضای جدید و بیتجربه کمکهای لازم را از لاگ دریافت نکنند، مدت زیادی مشارکت نخواهد کرد. اما اگر درصد بیشتر اعضای لاگ دیگر اعضا را حمایت کنند، لاگ با چنین محدودیتهایی روبرو نخواهد شد. آموزش (و البته به همان اندازه حمایت برای پروژههایی مانند وبسرور آپاچی، X.org, Freedesktop.org, Tex, LaTeX غیره) کلید این تکاپو خواهد بود. آموزش کاربران جدید را به متخصصان آینده تبدیل میکند.
نهایتا گنو/لینوکس یک محیط عملیاتی خود-مستندساز است. به معنای دیگر، نوشتن و انتشار مستندات انجمن ما به خودمان مربوط است.
از همین رو اطمینان حاصل کنید که ممبرهای لاگ پروژه مستند سازی لینوکس و میرورهای آن را میشناسند. به راهاندازی یک سایت میرور از LDP نیز فکر کنید. مطمئن شوید که هر مستندی که میتواند به رشد لاگ کمک کند را بهصورت عمومی منتشر میکنید. این مستندات شامل ارائههای فنی، آموزشها، پرسش و پاسخهای محلی و غیره باشند. برای عمومی کردن این مستندها میتوانید از طریق comp.os.linux.announce, LDP و دیگر منابع مربوطه اقدام کنید. معمولا مستندات لاگ نمیتوانند در سطح جهانی سود برسانند. دلیل این اتفاق تنها عدم اطلاع رسانی صحیح میباشد. اجازه ندهید این اتفاق بیوفتد. بسیار محتمل است که فردی در لاگ سوال یا مشکلی با چیزی داشته باشد و شخصی در جای دیگری همان سوال یا مشکل را در سر داشته باشد.
پشتیبانی از گنو/لینوکس (support)
البته که برای تازهکاران اصلی ترین نقش لاگ پشتیبانی از گنو/لینوکس میباشد. البته نباید پشتیبانی را صرفا حمایت و پشتیبانی فنی دانست. پشتیبانی معنایی فراتر از صرف پشتیبانی فنی دارد.
لاگها این فرصت دارند که از موارد فوق پشتیبانی کنند:
- کاربران
- مشاوران
- مدارس، کسبوکارها و سازمانهای غیرانتفاعی
- جنبش گنو/لینوکس
کاربران
یاد گرفتن تمام یونیکسهای مدرن مانند گنو/لینوکس در ابتدا دشوار میباشد. (این عبارت در سال ۱۹۹۷ صحیح بود. خوشبختانه درحالحاضر کمتر صحت دارد و دیگر یادگیری گنو/لینوکس به آن اندازه سخت نیست.) پس از تحمل سختی یادگیری گنو/لینوکس، قدرت و انعطاف یک سیستمعامل واقعی را تجربه خواهید کرد.
لاگ بهترین جا برای آسانتر کردن مسیر یادگیری گنو/لینوکس است. با عضویت در لاگ میتوانید با چالشهای کمتری گنو/لینوکس را فراگیرید.
گنو/لینوکس در دهه اول خود بهترین منابع مطبوعاتی را بدست آورد که نباید در ذکر آنها اهمال کاری کرد.
مهم ترین و با قدمت ترین مجلهماهانه (باقیمانده) آمریکا روزنامه لینوکس است. بهتازگی مجلات دیگری هم پا به عرصه نهادهاند. فرمت لینوکس(انگلستان)، مجله لینوکس (شرکت انتشارات آلمانی که به زبانهای انگلیسی، آلمانی، لهستانی، پرتغالی برزیلی، اسپانیایی مجلات را منتشر میکند. نسخه آمریکای شمالی آن با نام مجله حرفهای لینوکس شناخته میشود.)، متنباز برای تو (هندی و سابقا با نام لینوکس برای تو شناخته میشد.)، دایره کامل67 (بینالمللی بوده و توزیعهای خانواده اوبونتو را پوشش میدهد.)، صدای لینوکس(انگلستان)، لینوکس آسان69(آلمان)، لینوکس یوزر70(آلمان)، اوبونتو یوزر(شرکت انتشاراتی آلمان واقع در انگلیس) و مجله نرمافزار آزاد(صدای متنباز گذشته)
مجلات آنلاین برجسته و سایتهای خبری با چرخههای هفتهای یا انتشارات بهتر شامل Linux Weekly News، DistroWatch Weekly، Linux Today و FreshNews میباشند.
تمام این منابع کار لاگها را برای منتشر کردن اخبار و اطلاعات ضروری آسان کردهاند.
این منابع راجع به باگفیکسها، مشکلات امنیتی، پچها، کرنلهای جدید و غیره میباشند. اما کاربران جدید نیز باید از این موارد آگاه باشند و یادبگیرند که همیشه جدید ترین کرنلها از kernel.org در دسترس خواهند بود. مانند کرنل لینوکس، پروژه مستندسازی لینوکس نیز جدید ترین نسخههای HOWTOها را برخلاف توزیعهای گنو/لینوکس برپایه DVD/CD
و غیره دارد. کاربران میانرده و حرفهای نیز از گسترش بهموقع و مفید نکات، حقایق و رازها مطلع میشوند. بهدلیل جنبههای متنوع و تنوع دنیای گنو/لینوکس حتی کاربران پیشرفته هم گاها ترفند یا تکنیکهای جدیدی را بهسادگی با مشارکت در لاگ یاد خواهند گرفت. بعضی وقتها بستههای نرمافزاری را یاد خواهند گرفت که هرگز اسمشان را هم نشنیده بودند. بعضی اوقات مجموعه دستورات رازآلودی از vi را بهیاد خواهند آورد که از دوران دانشگاه از آن استفاده نکرده بودند.
مشاوران (Consultants)
لاگها با ایجاد انجمنی که همه میتوانند درکنار یکدیگر باشند به مشاوران (consultant78) و مشتریهایشان کمک میکنند که همدیگر را پیدا کنند. مشاوران نیز با اشتراک تجربه و راهبری لاگ متقابلا به لاگ سود میرسانند.
کاربران جدید و بیتجربه هم از لاگ و هم از مشاوران سود میبرند. با اینکه درخواست حمایتهای معمول و ساده کاربران تازهکار توسط لاگها رایگان اجابت میشود، اما مشکلات و نیازهای پیچیدهتر آنها (که نیاز به پرداخت هزینه دارد) میتواند بهواسطه مشاورانی که در لاگ میتوان پیدا کرد برطرف شود.
مرز اینکه یک درخواست نیازمند کمک گرفتن از مشاوران است یا خیر گاهی نامشخص است.
اما اکثر مواقع تفاوت آشکار است. درحالیکه لاگ نمیخواهد به ارجاع دادن کاربران جدید به مشاوران مشهور شود (چون این رفتار بیاحترامی و کاملاً ضد اصول گنو/لینوکس است) همچنین دلیلی هم ووجود ندارد که لاگ در واسطهگری بین کاربران نیازمند خدمات مشاوره و متخصصانی که این خدمات حرفهای را ارائه میدهند، کمک نکند
هشدار: این تفاوت برای انسانهای باهوش و خیرخواه واضح است.
اما همیشه افرادی هم وجود دارند کار را برای حمایت رایگان از کاربران جدید سخت میکنند و عمدا راجع به این محدودیتهایی که خود ایجاد کردهاند احمقانه عمل میکنند.
نکته ای که قبل تر به آن اشاره کردم را به یاد بیاورید. بخش زیادی از مردم هر چیز را بر اساس قیمتگذاری آن (بهجای ارزش استفاده آن) ارزش و اعتبار میدهند.
این شامل مواردی که به رایگان دریافت میکنند هم خواهد بود. این موضوع باعث میشود برخی به ویژه در دنیای کسبوکار بیحساب و شدیدا از پشتیبانی فنی لاگ استفاده (و سواستفاده) کنند. این افراد درکنار استفادههای شان از لاگ، شدیدا به همهچیز هم اعتراض دارند و از اطلاعات ناکافی، سرعت کم، سوالات تکراری کاربرها و هر چیزی که برایشان مطلوب نیست شکایت دارند. به عبارتی دیگر، آنها طوری رفتار میکنند که انگار داوطلبان لاگ موظف هستند در قبال هزینه ای که دریافت نکرده اند به مانند یک فروشنده خدمات بدهند. این درحالی است که مانند هزینهای که برای لاگ پرداخت کرده اند، هیچ احترامی به آن نمیگذارند.
ضربالمثلی در دنیای مشاوره وجود دارد که راجع به اعمال «فیش درمانی» برای چنین برخوردهایی میگوید: بخاطر نظام ارزشی که بالاتر به آن اشاره شد، اگر به مشاوره شما بیاعتنایی شد یا بهدرستی استفاده نشد، کافیست مبلغ بیشتری را بابت آن دریافت کنید.
در مقابل انجمنهای فنی با نظام ارزشی کاملا متفاوت ذاتا از «فرهنگ هدیه» پیروی میکنند. اعضا با افزایش شهرت خود درمیان همتایان خود به مقام و اعتبار دست پیدا میکنند که آن را از طریق مشارکت قابل مشاهده بدست میآورند.
از جمله این مشارکتها ارائه کد، مستندات و کمکهای فنی به عموم جامعه میباشد.
درگیری میان دو فرهنگِ کاملاً متفاوتِ ارزشمحور اجتنابناپذیر است و ممکن است گاهی ناخوشایند شود.
فعالان لاگ باید قبل از بریدن سر یک تازهکار وساطت کنند و مودبانه پیشنهاد بدهند که درصورت نیاز به خدمات بهتر و البته دارای هزینه (برپایه مشاوره) متوسل شوند.
آدمها همیشه قضاوت میکنند. این مرز (که درخواست افراد نیاز به هزینه کردن به یک مشاور دارد یا میتوان آن را در لاگ انجام داد) ذاتا جای بحث دارند.
در زیر چند علامت لیست شده که نشان میدهد پرسشگر باید به کمکهای برپایه مشاوره ارجاع داده شود:
- پافشاری بر گرفتن راهکار به شکل «دستورالعمل» بدون نیاز به یاد گرفتن اساس و بنیاد تکنولوژی.
- بارها پرسیدن فقط یک سوال یکسان (یا قبلا پاسخ داده شده).
- پافشاری بر روی کمک گرفتن در خصوصی و بهصورت فردی آنهم از کسانی که در انجمنهای عمومی فعال هستند (مانند احتماع گنو/لینوکس).
- ارائه توضیحاتِ مبهم درباره مشکل، یا توضیحاتی که با گذشت زمان تغییر میکنند.
- قطع کردن جواب بهمنظور پرسیدن سوالات بیشتر (نشاندهنده عدم توجه به پاسخها).
- تقاضا برای پاسخ بهتر یا ارائه سریع تر جواب (نشان میدهد که زمان و مشکل سوالکننده ارزشمند است، اما زمان و پاسخ کمککننده ارزشی ندارد).
- پرسیدن سوالات غیرمعمول پیچیده، زمانبر و یا سوالات چندبخشی.
درکل، اعضای لاگ از کمک کردن به افراد خاصی بیشتر خوشحال میشوند.
البته این در ذات داوطلبی کار آنها میباشد. اعضایی که بنظر میآید در «فرهنگ هدیه» بیشتر مشارکت خواهند کرد.
آنها این فرهنگ را یاد گرفته و بعدا زمانی که نوبتشان فرا رسید با درس دادن همان فرهنگ به اعضای جدید لاگ آن را جاودان خواهند کرد.
فراهم کردن کمکهای مالی برای این اعضای آیندهساز میتواند ایده خوبی باشد و با نیازهایشان مطابقت داشته باشد.اما مشخصا اولیت و ارزشهای دیگر نیز وجود خواهند داشت.
طبق بررسیهای دیگری که میتواند مفید باشد یا حتی نباشد، کارهایی وجود دارند که ممکن است شخصی مایل باشد آنها را رایگان انجام بدهد تا صرفا به جامعه کمک کرده باشد، و در مقابل شخص دیگر حتی درازای دریافت هزینه هم از انجام آن صرفنظر کند.
یک همکار کامپیوتری که ناگهان تبدیل به مشتری شما میشود، بسیار فرد متفاوتی را به شما نشان خواهد داد.
مسئولیتهای آن فرد کاملا تغییر خواهد کرد و حتی بیشتر خواهد شد. این نشان میدهد که گاها اگر کمکها داوطلبانه نباشند، نوع ارتباط و رابطه کاملا تغییر خواهد کرد.
مدارس، کسبوکارها و سازمانهای غیرانتفاعی
لاگها همچنان فرصت دارند از کسبوکارها و سازمانهای محلی پشتیبانی کنند.
این پشتیبانی دو جنبه دارد:
- لاگها میتوانند کسبوکار و سازمانهایی که میخواهند سیستمعامل (و اپلیکیشنهای) ما در بخشی از تلاشهای کامپیوتری و فناوریاطلاعات شان قراردهند را پشتیبانی کنند.
- لاگها میتوانند کسبوکارها و سازمانهایی که درحال توسعه نرمافزار برای گنو/لینوکس هستند را پشتیبانی کنند، به نیاز کاربران آنها پاسخ دهند، به نصب یا پشتیبانی از توزیعهای آنها کمک کنند و غیره.
پشتیبانیای که لاگها میتوانند به شرکتهایی که از گنو/لینوکس بهعنوان بخشی از سیستم خود استفاده میکنند تنها اندکی با کمکی که اشخاصی که در خانه گنو/لینوکس را امتحان میکنند تفاوت دارد.
برای مثال کامپایل کردن کرنل لینوکس واقعا تفاوتی ندارد. گرچه گاها پشتیبانی کردن از کسبوکارها نیازمند پشتیبانی از نرمافزارهای انحصاری میباشد. برای مثال دیتابیسهای Oracle, Sybase و DB2 (و یا VMware, CrossOver Linux و موارد مشابه). برخی از متخصصان لاگ در این حوزهها ممکن است به کسبوکارها کمک کنند تا به استفاده از گنو/لینوکس رو بیاورند.
این ما را بهسمت اولین نوع از پشتیبانی که لاگ میتواند به کسبوکارهای محلی بدهد میکشاند: لاگها میتوانند مانند یک «شرکت تسویه وجوه81» برای اطلاعات موجود در چند مکان دیگر عمل کنند. برای مثال:
- کدام ISP محلی به لینوکس علاقمند است؟
- کدام فروشنده سختافزاری PC لینوکس میسازد؟
نگهداری و عمومیسازی این نوع اطلاعات نهتنها به اعضای لاگ کمکی میکند، بلکه به کسبوکارهای علاقمند هم کمک میکند و آنها را به ادامه استفاده از گنو/لینوکس تشویق میکند. این موضوع حتی میتواند در برخی موارد به ایجاد محیطی رقابتی کمک کند که در آن کسبوکارها تشویق میشوند که مجموعه را دنبال کنند.
توسعه نرمافزار آزاد/متنباز
نهایتا لاگها میتوانند با تقاضا و سازماندهی کمکهای خیریه به جنبش گنو/لینوکس کمک کنند. کریس براون82 راجع به این موضوع فکر کرده و این بخش از مستند مطعلق به اوست.
نظر انساندوستانه کریس براون راجع به نرمافزار آزاد
مشارکت بیشتر میتواند سازمانهایی که به گنو/لینوکس ربط دارند را برای اسپانسر مالی شدن تشویق کند.
با وجود میلیونها کاربر، منطقی بنظر میرسد که کاربران قدردان هرکدام مشارکتی انجام دهند (کاربر قدرشناس به ازای ۱۰۰ دلاری که برای سیستم عامل مایکروسافت نپرداخته است، میتواند در گنو/لینوکس مشارکت کند).
داشتن میلیونها کاربر و هزاران دلار «قدردانی» به ازای هر یک از آنها که جمعا میتواند به هزاران میلیون دلار برسد منجر به توسعه ابزارها و اپلیکیشنهای بهتر گنو/لینوکس خواهند شد.
یک گروه کاربری میتواند اعضا را به مشارکت در پروژههای مختلف «توسعهای» ترغیب کند. داشتن نوعی «معافیت مالیاتی خیریه» میتواند اعضا را برای مشارکت مستقیم در گروه، دریافت کسر مالیاتی مناسب تشویق کند.
این درحالی است که این مشارکتها به سازمانهای دیگر نیز کمک خواهد کرد.
اهداف و پروژههای وجود دارند که هر یک از اعضای لاگ علاقهمند به حمایت از آنها هستند. تشویق کردن اعضای لاگ برای انجام دادن این حمایت بسیار شایان میباشد.
این بخش نامزدهای ممکن را فهرست میکند. هیچ اولویتی بین آنها وجود ندارد و این فهرست صرفا باعث میشود گزینههایی را بررسی کرده باشید.
اکثر آنها در آمریکا بهعنوان خیریه ثبت شده اند و به همین سبب مشارکتهای آمریکا را معاف از مالیت میکند.
اینجا سازمانهایی با فعالیتهای ویژه در راستای توسعه نرمافزاریهایی که بر روی گنو/لینوکس کار میکنند فهرست شده است:
- بنیاد لینوکس
- دبیان/نرمافزار در منافع عمومی
- بنیاد نرمافزار آزاد
- پروژه کیدیئی
- بنیاد گنوم
- حفاظت از آزادی نرمافزار
- بنیاد موزیلا
مشارکت در این سازمانها تاثیر مستقیمی بر حمایت و پشتیبانی از تولید نرمافزارهایی با قابلیت توزیع آزاد که در گنو/لینوکس استفاده میشوند دارد.
به ازای هر دلار چنین مشارکتی قطعا بیش از سرمایهگذاریهای دیگر برای انجمن نفع دارد.
سازمانهای دیگری هم وجود دارند که ارتباط مستقیم کمتری با گنو/لینوکس دارند. اما باوجود کمک کردن به آنها هم ارزشمند میباشد. فهرست آنها در زیر قابل مشاهده میباشد:
جنبش گنو/لینوکس
من در این مستند دقیقا گفتم که به چه چیزی جنبش گنو/لینوکس میگویم.
این بهترین راه برای توصیف پدیده جهانی گنو/لینوکس است: گنو/لینوکس بروکراسی نیست، اما سازماندهی شده است. این یک شرکت نیست، اما برای کسبوکارها در همهجا اهمیت دارد. بهترین پشتیبانی ای که لاگ میتواند از جنبش گنو/لینوکس انجام دهد این است که انجمنهای محلی را قدرتمند، پرجنبوجوش و روبهرشد نگهدارد.
گنو/لینوکس بهصورت بینالمللی توسعه یافته است. این موضوع را بهسادگی با دیدن فایل MAINTAINERS در سورس کد کرنل لینوکس میتوانید متوجه بشوید. گنو/لینوکس همچنان بهصورت بینالمللی مورد استفاده قرار میگیرد. این افزایش روزافزون پایگاه کاربری کلید موفقیتهای مداوم گنو/لینوکس میباشد و برای همین است که لاگها بسیار مهم هستند.
قدرت این جنبش در سطح بینالمللی در ارائه قدرت کامپیوتری بیسابقه به ازای هزینه و آزادی نهفته است.
راز این موفقیت در استقلال از کنترل انحصار و مالکیت است.
هر زمان که یک فرد، گروه، کسبوکار و یا سازمانی ارزش ذاتی گنو/لینوکس را تجربه میکند، جنبش رشد میکند. لاگها به وقوع این اتفاق کمک میکنند.
اجتماعیسازی لینوکس
آخرین هدف لاگ را که اجتماعیسازی لینوکس است پوشش خواهیم داد.
از جهاتی این سختترین هدف برای گفتگو است. زیرا مشخص نیست که چند لاگ و به چه اندازه به این فعالیت میپردازند.
درحالی که بسیار نادر است که لاگ با اهداف مذکور دیگر درگیر نباشد، ممکن است لاگهایی وجود داشته باشند که عامل اجتماعیسازی در آنها مهم نباشد.
بنظر میرسد وقتی چند کاربر گنو/لینوکس بههم میرسند، خوش میگذرانن، جشن و پایکوبی درست میکنند و خیلی وقتها آبجو مینوشند.
لینوس توروالدز همیشه یک هدف ثابت برای لینوکس داشت: لذت بیشتر بردن. برای هکرها، توسعهدهندههای کرنل و کاربران گنو/لینوکس هیچ چیز مانند دانلود کردن یک کرنل جدید، ریکامپایل کردن یک کرنل قدیمی، دستوپنجه نرم کردن با یک مدیر پنجره یا یک محیط دسکتاپ، هک کردن یک سری کد یا تجربه کردن یک کامپیوتر امبدد لینوکس نیست. لذت خالص گنو/لینوکس لاگهای بسیاری را درکنار هم نگه داشته است و سبب میشود که لاگها بهطور طبیعی اجتماعیسازی شوند.
منظور من از «اجتماعیسازی» در اینجا بیشتر به معنی اشتراکگذاری تجربه، ایجاد دوستی، تحسین و احترام متقابل است.
معانی دیگری نیز وجود دارد (دانشمندان علوم اجتماعی آن را فرهنگسازی هم معنی میکنند). فرهنگسازی شما را از «یکی از آنها» به «یکی از ما» تبدیل میکند. در هر جنبش، موسسه و یا انجمنی نیاز به یک فرایند و الگو از اتفاقات وجود دارد تا چنین چیزی رقم بخورد. در فرهنگ گنو/لینوکس میگوییم تازهکار به یک هکر تبدیل شده است.
بسیار حائز اهمیت است که کاربران جدید به یادگیری فرهنگ، مفاهیم، سنتها و واژهگان گنو/لینوکس رو بیاورند.
فرهنگسازی گنو/لینوکس برخلاف فرهنگسازی «دنیای واقعی» میتواند در لیست پستی، انجمنهای تحت وب، یوزنت انجام بگیرد.
گرچه مورد آخر به دلیل فرهنگ ضعیف کاربران آن و اسپمها اثربخشی کمتری دارد.
لاگها در این کار معمولا از لیستهای پستی، انجمنهای تحت وب یا نیوگروپها بسیار کارآمدتر و بهتر هستند. دلیل این برتری این است که لاگها تعامل بیشتری دارند و بیشتر بر روی افراد تمرکز دارند.
فعالیتهای لاگ
تمرکز من در بخش قبل این بود که لاگها چه کاری میکنند و چه کاری باید بکنند.
اما در این بخش بر روی استراتژیهای عملی تمرکز خواهیم کرد. دیگر بحث هدف و ایده نیست. الزامات و رویدادهایی که برای لاگ الزامی است را شرح خواهیم داد.
با وجود تغییراتی که در لاگها رخ داده است، لاگها دو کار اساسی را انجام میدهند:
اول، اعضا در بهصورت فیزیکی و در جلسه ای همدیگر را ملاقات میکنند. دوم، از طریق فضایمجازی باهم ارتباط میگیرند. تقریبا تمام کارهایی که لاگها انجام میدهند به نوعی در جلسات حضوری و یا منابع آنلاین قرار خواهند گرفت.
جلسات
همانطور که قبلتر اشاره شد، جلسات حضوری مترادف با لاگ (و اکثر گروههای کاربری دیگر) میباشند. لاگ میتواند انواع مختلفی از جلسات را داشته باشد. در زیر برخی از انواع جلسات ذکر شده است:
- اجتماعی
- ارائه فنی
- گروههای مباحثه غیر رسمی
- ویدئوکنفرانس آنلاین
- کسبوکار گروه کاربری
- نصب گنو/لینوکس
- پیکربندی و رفع اشکال
- لاگها در این جلسات چه میکنند؟
- نصب توزیعهای گنو/لینوکس برای تازهکاران و نا آشنایان.
- آموزش اعضا راجع به گنو/لینوکس.
- مقایسه کردن گنو/لینوکس با دیگر سیستمعاملها.
- آموزش اعضا راجع به نرمافزارهای کاربردی.
- گفتوگو راجع به حمایت و ترویج.
- گفتوگو راجع به جنبش نرمافزار آزاد/متنباز.
- گفتوگو راجع به کسبوکارهای گروه.
- دورهمی بههمراه پذیرایی با غذا یا نوشیدنی، جشن و شادی.
منابع آنلاین
ظهور تجارت اینترنت شدیدا با ظهور گنو/لینوکس همزمان بود.
درواقع گنو/لینوکس مدیون ظهور اینترنت است. اینترنت همیشه برای توسعه امر مهمی بوده است.
لاگها هم از این امر مستثنا نبودند و برای توسعه خود نیاز به اینترنت داشتند.
اکثر آنها اگر یک وبسایت کامل هم نداشتند، حداقل یک صفحه وب برای معرفی خود داشتند. درواقع من حتی مطمئن نیستم آیا راه دیگری برای پیدا کردن لاگ به غیر از بررسی وبسایت آن وجود دارد یا خیر.
پس قابل درک است که لاگ که هر امکاناتی که اینترنت ارائه میدهد را استفاده کند.
نمونه آن ایجاد وبسایتها و برگزاری جلسات در جیتسی، زوم و غیره است.
همچنین لاگها در لیستهای پستی، ویکیها، ایمیل، انجمنهای گفتوگو تحت وب، نتنیوز و غیره فعالیت دارند.
همانطور که دنیای تجارت متوجه شده است، اینترنت یک راه کارآمد برای تبلیغ، اطلاعرسانی، آموزش و حتی فروش است. دلیل دیگری که لاگها بهطور گسترده از تکنولوژیهای اینترنتی استفاده میکنند این است که گنو/لینوکس ذاتابرای فراهمسازی یک پلفرم پایدار و غنی برای استقرار دقیقا همین تکنولوژیهای نامبرده وجود دارد و توسعه مییابد.
بنابراین راه اندازی یک وبسایت برای لاگ مزایای زیادی دارد.
اینکار نهتنها وجود لاگ را تبلیغ و اطلاع رسانی کرده و به سازماندهی اعضا کمک میکند، بلکه اعضای لاگ بهواسطه استقرار این تکنولوژیها در رابطه با آنها مطالبی را میآموزند و گنو/لینوکس را در محیط عملیاتی و کار خواهند دید.
در میان منابع اینترنتی که ذکر شدند مانند لیست پستی، جیتسی و غیره، یک وبسایت با نگهداری و پشتیبانی مناسب قطعا از ضروریات و الزامات است.
مقاله من با نام دستورالعمل برای یک گروه کاربری لینوکس موفق، به همین دلیل زمان قابل توجهی را برای بحث راجع به مشکلات وبسایت صرف کرده است.
الزاماتی که در آن مقاله برای ایجاد لاگ نوشته ام در اینجا نقلقول میکنم. بهطور کلی برای راهاندازی لاگ شما به موارد زیر نیاز دارید:
پینوشت شیرازلینوکس : نیازمندیهای لیست زیر الزامی نیست و همونطور که در پست راهنمای تشکیل جامعه ذکر کردیم باید با راحتترین و کمترین نیاز شروع کنیم حداقل در ایران این بهترین توصیه هست
- شما به یک صفحه وب نیاز دارید.
- صفحه وب شما نیاز به یک URL قابلقبول دارد.
- شما نیاز به محلی برای ملاقاتها و جلسات دارید.
- شما نیاز به زمان زمان برای ملاقات و جلسه دارید.
- نباید بین زمان جلسات تداخلی وجود داشته باشد.
- باید مطمئن شوید که جلسات همانطور که برنامهریزی شده اند و بدون هیچ نقصی تشکیل خواهند شد.
- شما نیاز به یک گروه از چندین مشتاق برای پیشبردن لاگ نیاز دارید. (تیم اجرایی)
- تیم اجرایی شما نیاز به راه ارتباطی متفاوتی از دیگر اعضا دارد.
- شما باید اطلاعات لاگ خود را در لیست اصلی لاگها اضافه کنید و آنها را به درستی نگهدارید.
- شما باید دسترسی موردنیاز برای نگهداری صفحه وب لاگ راداشته باشید.
- صفحه وب لاگ را طوری طراحی کنید که کمتر نیاز به نگهداری داشته باشد و حتی در صورتی که نگهداری آن به تعویق افتاد باز هم عملکرد قابلقبولی داشته باشد.
- زمانی که تاریخ رویدادی را اعلام میکنید، همیشه مشخص کنید چه روزی در هفته میشود.
- اطلاعات کلیدی و مبتنی بر زمان (که با گذشت زمان اعتبارشان را از دست میدهند) را به صورت برجسته و در بالای صفحه اصلی وب قرار دهید.
- مپ و لوکیشن محل برگزاری هر رویداد را در صفحه وب مشخص کنید.
- در صفحه اصلی تاکید کنید که ملاقات شما رایگان خواهد بود و شرکت عموم مردم آزاد میباشد (اگر اینطور است).
- در صورت نیاز برای بعضی از رویدادها لینک ثبتنام بگذارید تا از تعداد شرکتکنندگان مطلع شوید.
- به صفحههای دیگر ارجاع دهید.
- مطمئن شوید که هر صفحه حاوی تاریخ آخرین ویرایش و شخصی که آن را نگهداری میکند است.
- صحت تمام لینکها را در طول زمان بررسی کنید و مطمئن شوید هنوز هم اعتبار دارند.
- ممکن است درنظر داشته باشید که یک لیست پستی برای لاگ ایجاد بکنید.
- نیازی نیست حتما در زمینه کسبوکار ارائه خدمات اینترنتی فعالیتی داشته باشید.
- نیازی نیست کار دیگری خارج از اهداف لاگ انجام بدهید.
- ایدههای خود را بکار بگیرید و در عمل آنها را نشان دهید. (کارهای لاگ را بهکمک گنو/لینوکس انجام دهید)
- این مقاله تاحدی این راهنما را کامل میکند (و حدودا با آن همپوشانی دارد).
پیشنهادات کاربردی
در نهایت میخواهم پیشنهاداتی بسیار کاربردی و یا حتی بدیهی برای تاسیس، نگهداری و رشد لاگ بدهم. در هر بخش لیستی از پیشنهادات وجود خواهد داشت.
تاسیس لاگ
- نزدیکترین لاگ موجود به خود را شناسایی کنید.
- نقطه نظرات خود را از تاسیس لاگ به comp.os.linux.announce و مراکز محلی اعلام کنید و راجع به برنامههای خود از تاسیس لاگ آنها را درمیان بگذارید.
- برنامهها و ایدههای لاگ را به هرکجا که کاربران کامپیوتری در آنجا هستند اعلام کنید. مراکزی که میتوانید در آن ایده خود را راجع به تاسیس لاگ اعلام کنید میتواند کتاب فروشیها، گردههماییها، کافینتها، همکاران، ارائهدهنده های اینترنت و موارد دیگر را شامل باشد.
- مراکز و کسب و کارهایی را در محل خود پیدا کنید که به شکل گرفتن لاگ کمک خواهند کرد.
- برای ایجاد ارتباط بین افرادی که مایل هستند به تشکیل لاگ کمک کنند یک لیستپستی (یا راههای ارتباطی دیگر مانند گروه تلگرام) ایجاد کنید.
- از افراد کلیدی و مهم درخواست کنید که خبر لاگ، مزایا و برنامههای آن را به دیگران منتقل کنند.
- برای ایجاد چند صفحه وب راجع به لاگ یک وبسرور مهیا کنید.
- شروع کنید و دنبال جایی برای تشکیل جلساتتان باشید (حضوری یا بهصورت ویدیوکنفرانس).
- برای اولین جلسه لاگ برنامهریزی کنید.
- در اولین جلسه راجع به اهداف لاگ گفتگو کنید.
نگهداری و رشد لاگ
- حدالامکان راه عضویت در لاگ را ساده کنید. بهطوری که هرکسی بتواند در آن عضو شود.
- وبسایت لاگ را در اولویت راههای ارتباطی دیگر قرار دهید. در نگهداری وبسایت با مواردی باید توجه کنید. اطلاعات مربوطه را همیشه بروز نگهدارید. دسترسی به جزئیات جلسات مانند مکان و زمان تشکیل جلسات را آسان کنید. اطلاعات تماس و مکانیزم بازخورد را برجسته کنید.
- به داوطلبانی که مایل به نصب توزیعهای گنولینوکس هستند کمک کنید تا این کار را انجام بدهند.
- در منطقه شما هرجایی که کاربران کامپیوتری وجود دارند تراکت پخش کنید، پیام دهید و اعلامیه بزنید.
- راهبری متعهد و پایبند تضمین کنید.
- مدل رهبری دیکتاتوری خیرخواهانه لینوس توروالدز را دنبال کنید.
- برای تصمیمات بزرگی که بر اعضا اعمال میشود رایگیری کنید. (نکته: از نظر دومین نگهدارنده این راهنما داوطلبی که کار بیشتری برای لاگ انجام میدهد و مفید تر است باید بیشتر به نظراتش توجه شود و مهم دانسته شود.)
- برای پشتیبانی فنی یک لیستپستی ایجاد کرده و از متخصصین و «مرشدان» بخواهید تا در آن مشارکت کنند.
- ارائهها را طوری ترتیب دهید که ترکیبی از پیشرفته و ابتدایی، رسمی و غیر رسمی باشند.
- از تلاشهای اعضا در توسعه نرمافزار حمایت کنید.
- راهی پیدا کنید تا بودجه مالی لاگ را بدون دریافت حق عضویت زیاد کنید. برای مثال میتوانید بازارچهای تشکیل داده و محصولات گنو/لینوکس را به اعضا و دیگران عرضه کنید.
- (کاملا اختیاری:) به فکر تأمین وضعیت قانونی رسمی برای گروه باشید، مانند ثبت شرکت یا وضعیت معافیت مالیاتی.
- بررسی کنید که آیا محل جلسات شما رشد لاگ را محدود میکند یا خیر.
- جلسات را جایی برگزار کنید که کاربران کامپیوتری و خصوصا کسانی که مستعد شروع استفاده از گنو/لینوکس هستند آنجا باشند. برای مثال میتوانید نزدیک گردههماییها و نمایشهای کامپیوتری و دیگر رویدادهای کامپیوتری جلسات لاگ را برگزار کنید.
- هرچه سریعتر برای لاگ یک راهبر رسمی انتخواب کنید. صاحبمنصبانی مناسب میتوانند شامل رئیسجمهور، صندوقدار، دفتردار، میزبان جلسات (اعلانات عمومی، معرفی سخنرانان، سخنرانیهای افتتاحیه و اختتامیه وغیره)، روابط عمومی (که ارسال ایمیلها، یوزنت و تبلیغات محلی را مدیریت کند)، مدیر برنامه (برای مدیریت و برنامهریزی سخنرانان در جلسات لاگ) میباشد.
- راهی برای اعضا و دیگران مهیا کنید که بتوانند بازخورد خود را راجع به مسیر، اهداف و استراتژی لاگ اعلام کنند.
- با اهدای یک فضای وب یا لیست پستی از تلاشهایی در راستای توسعه گنو/لینوکس و و نرمافزار آزاد/متنباز حمایت و پشتیبانی کنید.
- یک وبسایت برای نرمافزارهای وابسته و مرتبط ایجاد کنید.
- تمام کارهایی که لاگ انجام داده است را در وبسایت آرشیو کنید.
- از شرکتهای مرتبط با گنو/لینوکس بخواهید که برای جلسات لاگ «جایزه دم در»126 تهیه کنند.
- هرجا که لازم است کردیت بدهید.
- اطلاعات لاگ خود را برای تمام لیستهای لاگ ارسال کنید.
- جلسات خود را از طریق گروههای یوزنت، نشریات محلی کامپیوتری و روزنامهها عمومی کنید و به دیگران از برگزاری آنها اطلاع دهید.
- چیزهایی درست کنید که بدرد تبلیغات بخورند. برای مثال فایلهای پست اسکریپت. اعضا میتوانند از آنها برای معرفی لاگ در محل کار، کتابفروشیها، و فروشگاههای کامپیوتری و مکانهای دیگر استفاده کنند.
- انتظاراتی که اعضا از لاگ دارند را متوجه شوید.
- رویدادهای خاص لاگ مانند جشن نصب لینوکس، روز اینترنت، روز آزادی نرمافزار و غیره را در رسانههای محلی منتشر کنید تا مردم از آن مطلع شوند.
- از اعضا و منابع لاگ برای کمک به سازمانهای غیرانتفاعی و غیرانتفاعی محلی و مدرسهها استفاده کنید و در راستای نیازهای آنها در زمینه فناوریاطلاعات به آنها کمک کنید.
- با اشتیاق و مسئولیتپذیری از سیستمعامل ما حمایت کنید.
- از قدرت و توانمندیهای اعضای لاگ استفاده کنید.
- مراقب رابطهتان با وندورها، داراییهای درخطر، توسعهدهندهها و غیره باشید.
- در محل خود مشاوران را شناسایی کرده و با آنها ارتباط برقرار کنید.
- با رهبران لاگهای دیگر در منطقه، ایالت و یا حتی کشور خود ارتباط برقرار کرده و شبکه ایجاد کنید. سپس تجربیات، قلقها و منابع را باهم بهاشتراک بگذارید.
- اعضای لاگ را از اخبار مطلع کنید. این اخبار میتواند مربوط به نرمافزار باشد (ورژن جدید کرنل، باگها، فیکسها، پچها، نکات امنیتی) و یا حتی میتوانند مقیاس بزرگتر و کلی تری از جهان گنو/لینوکس را شامل شود. (مانند پورتهای جدید، مشکلات مربوط به لایسنس کردن و علامتهای تجاری، محل زندگی و کار توروالدز و غیره)
- لطفا پروژه مستندسازی لینوکس127 و منابع مرتبط و وابسته به گنو/لینوکس دیگر را از مستنداتی که لاگ شما ایجاد کرده است مطلع سازید. این مستندات میتوانند شامل ارائههای فنی، آموزشها، راهنما و HOWTOهای فنی و موارد دیگر باشد.
قاچاق نرمافزار
همانطور که به یاد دارید در جلسات لاگ و انجمنهای آنلاین گنو/لینوکس باید از پخش و استفاده غیر قانونی از نرمافزارهای و سیستمعاملهای انحصاری شدیدا جلوگیری شود.
نقض قانون باید در لاگ خارج از موضوع باشد. البته که چنین مشکلی بهطور کلی زیاد پیش نمیآید (حتی در میان کاربران سیستمعاملهای انحصاری نیز این مشکل کمتر هم است) اما برای مثال در یکی از لاگهایی که میشناختم، برای نصب دوال بوت سیستمعامل در یکی از جشنهای نصب، لاگ از یک کپی از نرمافزار پارتیشن مجیک برای تمام سیستمها استفاده کرد. این امر بسیار از نظر قانونی مشکوک است و بنظر غیرقانونی است.
اگر احساس میکنید چیزی غیر قانونی است، مطمئن باشید همینطور است. مراقب باشید مرتکب اشتباه نشوید.
پینوشت شیرازلینوکس : این مورد و قوانین کپی رایت در ایران اصلا کار نمیکنه اما شما سعی کنید انجامش ندید
قوانین ضد انحصار
صحبت راجع به کسبوکار در لاگ مانعی ندارد. اما از نظر قوانین ضد انحصار و مبارزه با انحصارطلبی، صحیح نیست که در لاگ راجع به اینکه «چقدر برای انجام فولان کار دریافت میکنید؟» گفتوگو کنید.
سیاستهای نرمافزاری
کریس براون در این بخش راجع به سیاستهای پویای درون لاگ صحبت کرده که اغلب پیش میآیند. (نگهدارنده این راهنما نیز تغییرات کوچکی را در این بخش اعمال کرده است):
مردم احساسات متفاوتی راجع به نرمافزار آزاد/متنباز دارند
کاربران گنو/لینوکس آنقدر متفاوت هستند که وقتی تلاش میکنید آنها را درکنار هم جمع کنید، یک سری مشکلات رخ میدهند.
برخی از آنها عقاید فراطی دارند. معتقدند تمام نرمافزارها همیشه باید «آزاد» باشند.
باور دارند چون سازمانهایی مانند کلدرا، رد هت و سوزه مبلغ زیادی بابت توزیعهای خود دریافت میکنند و تمام سود خود را صرف حمایت از نرمافزار آزاد نمیکنند، پس سازمانهایی شیطانی هستند. بهیاد داشته باشید که این سه کمپانی تاثیر بسیار قابل توجهی در مشارکت در نرمافزار آزاد/متنباز دارند.
رهبران باید راجع به حقایق زیر شفاف باشند:
- نظرات بسیاری راجع به لایسنس GPL و حتی لایسنسهای متنباز دیگر و کارکرد آنها وجود دارد. (البته عمدتا این نظرات نادرست هستند و مردم درک درستی از GPL و جایگزینهای آن ندارند. این بحثها برای افرادی که دانش کافی ندارند واقعا بیفایده هستند و نیازی نیست به آنها پرداخته شود. اما اکر افرادی بودند که واقعا مایل بودند این مطالب رو بیاموزند، لطفا آنها را به لیست پستی «license-discuss» در OSI و همچنین «debian-legal» از پروژه دبیان ارجاع بدهید. آنها در این دو لیست پستی میتوانند مطالب و تحلیلهای اساسی را ببینند. )
- گنو/لینوکس فقط از یک فرد یا دسته نفع نبرده است. درواقع گنو/لینوکس از افراد متنوعی سود برده که شرکتهای نرمافزاری انحصاری نیز از عضو آنها میباشند. شرکتهای انحصاری هم در کرنل لینوکس، X.org و gcc مشارکت کرده اند و از همین رو نمیتوان آنها را الزاما بد دانست.
- انحصاری بودن یک چیز به معنای بهتر بودن یا وحشتناک بودن آن نیست.
مدتهاست که یک جنگ بی پایان کامپیوتری شروع شده است.
در این میدان نبرد گنو/لینوکس، یونیکسهای دیگر، سیستم عاملهای مایکروسافت، کامپیوترهای آی بی ام، سیستمهای مختلف بر پایه موتورولا ۶۸۰۰۰، سیستمهای ۸ بیتی سال ۱۹۷۰ در مقابل یکدیگر میجنگند. این جنگ مقدس در دنیای نرم افزار رسوخ کرده است. بهطوری که در همین میدان KDE در مقابل GOME و هزاران نرمافزار دیگر رقابت میکنند.
یک رهبر فرزانه در لاگ باید از این همه تفاوت در عقیده و سلیقه گذر کند چرا که بحث و جدل بر سر این اختلافات واقعا خستهکننده و بیفایده است.
رهبران لاگ از پس مدیریت این بحثها بر میآیند. چرا که آنها بسیار پوست کلفت تر از این حرفها هستند.
سازمانهای غیرانتفاعی و پول ترکیب خوبی باهم نمیسازند
مسائل مالی در یک سازمان غیرانتفاعی بسیار مهم و زیر ذرهبین هستند.
مردم اهمیتی نمیدهد که یک کسبوکار چقدر پول هدر داده است. اما برای سازمانهای غیر انتفاعی این موضوع مهم میشود.
از نظر مردم مهم است که در یک سازمان غیرانتفاعی مانند خیریه بودجه در چه راهی خرج شده است. آیا واقعا در راستای همان ایدئولوژی که در ابتدا مشخص شده است خرج شده یا خیر؟
اکثر اوقات ترجیح بر این است که لاگ، هیچ هزینه ای را بابت حق عضویت از اعضای لاگ و داوطلبان دریافت نکند.
چرا که هزینه جمعآوری نشده هرگز مورد سواستفاده قرار نمیگیرد یا هدر نخواهد شد.
اگر پول یا دارایی زیادی در لاگ وجود دارد، لاگ موضف است در قبال آن جوابگوی اعضا باشد.
پینوشت شیرازلینوکس : البته این مورد در خصوص راهنمای لاگها صدق میکنه و برای دیگر حوامع حکم فرما نیست هر چند که این یک توصیه هست نه یک دستور و اگه شما بخوایید ممیتونید با رای گیری اعضای تیمتون از لاگ درامد داشته باشی به شرطی که آزادی کاربر رو حفظ کنید
یکی از لازمههای حیات یک گروه این است که افراد فعال زیادی را داشته باشد. اما در سازمانهای غیرانتفاعی مورد دار و مشکلدار، معمولا قدرت کنترل مالی آن سازمان به دست یک نفر است و این فرد هم به راحتی کنترل خود را واگذار نخواهد کرد. وظایف تعریف شده در لاگ نباید همیشه به عهده افراد ثابتی باشد. ایدهآل است که وظایف مشخص شده بین افراد فعال و مدیران لاگ بهصورت چرخشی سپرده شود. این موضوع شامل کنترل مالی لاگ نیز میباشد. درواقع کنترل مالی لاگ نباید برای همیشه دست یک فرد باشد.
انتخابات، دموکراسی و جابجایی
اعضای لاگ میتوانند اختلافاتی داشته باشند.
برای مثال این اختلاف میتواند در برگزاری جلسه لاگ و یا توسعه یک نرمافزار باشد. اما این مشکلات در لاگ بسیار بی اهمیت هستند. نیازی وجود ندارد که حتما مشکلات با یک روش رفع بشوند. با رعایت دموکراسی در لاگ و حق انتخاب دادن به اعضای لاگ میتوان از این مشکلات چشمپوشی کرد.
عده ای میتوانند با روش خود مشکلات موجود را حل کنند. نیازی نیست که حتما یک راهکار برای یک مشکل ارائه شود. برای مثال یک نرمافزار میتواند نسخههای متفاوتی داشته باشد و اعضا به دلخواه راهکارهای خود را در هر نسخه انجام دهند.
همینطور اگر دو گروه در لاگ در موردی باهم اختلافنظر دارند، میتوانند بهصورت همزمان و مستقل خود روی ایدههایی که تصور میکنند صحیح است زمان بگذارند. نیازی نیست حتما به توافقی برسند. دموکراسی در لاگها به حدی شدید است که موقع انتخابات برای کاندیداهای راهبران لاگ و تقسیم وظایف سعی بر این است که به تعداد هر داوطلب یا راهبر وظیفه ایجاد بشود. این امر باعث میشود که کنترل لاگ تقسیم شده و دموکراسی رعایت شود. دموکراسی شدید لاگ باعث میشود که رقابت کمتر شده و ذاتا اعضای لاگ آن را کنترل کنند.
تا این حد رعایت دموکراسی و تمرین دموکراسی میتواند مضحک باشد و مسخره نکردن آن گاها سخت خواهد بود. اما من قصد ندارم این دموکراسی شدید را مسخره کنم. همانطور که اشاره کردم جذب و نگهداشتن داوطلبان کلیدی برای موفقیت لاگ حیاتی است و هرکاری که سبب شود این اتفاق رخ دهد مطلوب است. بنظر میآید این دموکراسی به برخی گروهها شوک وارد میکند و ذاتا مشارکت کنندگان را تشویق میکند و به افرادی که برگزیده شده اند احساس مشروعیت و مسئولیت میدهد و باعث میشود افراد بیشتر در لاگ مشارکت کنند. این بسیار خوب و مطلوب است.
بههرحال اگر انتخابات و ساختار رسمی در لاگ به جذب مشارکتکنندههای کلیدی کمک میکند، از آن استفاده کنید. اما اگر باعث میشود مشارکتکنندهها کمتر شوند بدیهی است که از آن صرفنظر کنید.
این مسئله برای مواردی مانند جایزههایی که به قید قرعه به شرکتکنندهها اعطا میشود و بازارچهها هم صادق است. مشارکت عضو حیاتی لاگ شما خواهد بود. هرکاری باعث مشارکت حداکثری شود برای لاگ مفید و موجه خواهد بود.
بارها از واژه «داوطلبان کلیدی» استفاده کردیم.
مگر تفاوتی بین داوطلبان وجود دارد؟ بله.
نمیتوانیم از این موضوع فرار کنیم. تمام کارهای موجود و مورد نیاز به دست عده کمی انجام میشود. در گروههای داوطلبانه کارها اینگونه پیش میرود. شاید ذکر یک داستان برای منتقل کردن حرفم به شما کمک کند: من برای زمان طولانی حروفچین و ویرایشگر مجله گروه کاربری کامپیوتر سان فرانسیسکو بودم. هر ماه، ما یک مجله ۴۰ صفحهای منتشر میکردیم.
من در اواخر سابقه کاری خود برای دموکراتیک تر کردن فرایند مدیریت مجله تحت فشار بودم.
در واقع از سمت رئیس گفته میشد که باید دموکراسی را در مدیریت خود شدیدا رعایت کنم و این مرا تحت فشار قرار میداد. نهایتا به رئیس باشگاه گفتم: «آن مرد آنجا را میبینی؟ او ادوارد، یکی از ویراستاران من است. او ۱۲ مقاله با مشکلات مرتبط فعلی ما را ویرایش کرده است. بنابراین من تصور میکنم او باید ۱۲ رای در اداره این مجله داشته باشد.» ایده من این بود که هر شخص بهاندازه کاری که انجام میدهد باید حق رای و تصمیمگیری در مجله را داشته باشد. دلیلی وجود ندارد که تمام نیروها یک حق رای داشته باشند. این روند ارزشگذاری کارمحور من ایدهآلهای دموکراتیک رئیس و دیگر مدیران را نقض میکرد. زیرا آنها معتقد بودند هر دوپایی صرفنظر از مهارتهای او باید قدرت و حق رای یکسانی داشته باشد. در نهایت من تصور میکردم روزی خواهد رسید که رئیس تصمیم بگیرد که باشگاه به افرادی نیاز دارد که کار کنند و این موضوع بیش از رعایت دموکراسی مهم هست. همیشه این دموکراسی نیست که کار را راه میاندازد.
اما هنوز داستان تمام نشده بود: حدود یک ماه بعد من با یک کمیته انتشارات آشنا شدم. تمام قصد و نیت آن خبرنامه این بود که برای سیاستهای خبرنامه رای گیری کنند.
درواقع آنها آمده بودند که صرفا به داوطلبان دستورات اجرایی بدهند و خود کاری از پیش نبرند. من در ابتدا با نهایت احترام به حرف آنها گوش کردم و بعد مثل همیشه انتقادهای فنی خودم راجع به ویراستاری و مهارت خودم را وارد کردم.
آنها از این مسئله بسیار متعجب شدند که من از پیشنهادات دستوری آنها صرفنظر کردم و حرف خودم را زده ام. اما بد تر از آن، همچنان من به آنها کار محول کردم و از آنها خواستم که خود نیز بخشی از کارهای مجله را انجام بدهند. دقیقا مانند کارکنان دیگر خودم. البته که آنها پذیرای نظرات بنده نبودند. این موضوع بسیار مشخص است. ریاست کردن و دستور دادن به دیگران بسیار دلپذیر تر و جذاب تر از انجام کار واقعی است. چیزی که گروه نیاز دارد کار است، نه توصیه و مشاوره برای بهبود قوانین دموکراسی.
هدف از این داستان این بود که بگویم تقاضای گسترده برای رای گیری راجع به هر چیز در بهترین حالت لزوما برای انجام کارها مفید نیست و در بد ترین حالت بهانهای برای انجام ندادن کار و دخالت در تصمیمات افرادی که دارند تلاش میکنند است. لزا دموکراسی و رای گیری در هر چیز، همیشه موجه نخواهد بود. گاها کاملا اشتباه و باعث دور شدن از مسیری که باید خواهد بود.
برای جمع بندی باید بگوییم که هرچقدر که صلاح میدانید دموکراسی داشته باشید. این هیچ عیبی ندارد. اما بدانید که مراقبت از داوطلبان کلیدی لاگ بسیار از هرچیز، حتی دموکراسی مهم تر است. بهقول آقای کاندید، فقط لازم است باید باغ خودمان را رشد دهیم.
با تمام این صحبتها متوجه میشودیم که یک سری کارها را باید به صورت دیکتاتوری و شخصا بهعنوان یک داوطلب کلیدی انجام دهیم. اما روزی خواهد رسید که شما نخواهید بود و باید برای آن روز برنامه داشته باشید.
نهایتا برای جایگزین کردن خودتان برنامه بریزید: اگر شما یک گروه دانشآموزی در دانشگاه هستید، و برای حفظ اعتبار خود و گروه، هرسال نیازمند دردسرهای اداری و کاغذبازی در دانشگاه خواهید بود، مطمئن شوید که تمام این فرایندهای مهم برای نگهداشتن گروه مستند خواهد شد. اگر تمام فرایندهای لازم برای نگهداری لاگ را مستند کنید، مدیران جدید لاگ نیازی ندارند که از ابتدا همه چیز را ایجاد کنند و میتوانند بهراحتی راه شما را ادامه بدهند. فرض کنید میخواهید یک سیستم طراحی کنید و به این موضوع مانند یک مسئله در مهندسی سیستمها نگاه کنید. شما تملاش میکنید که تمام راهها برای شکست خوردن را ببندید و سعی کنید به مسیری با موفقیت تضمین شده برسید.
هیچ راه تضمین شده و مشخصی وجود ندارد. راهکاری که برای عدهای کار خواهد کرد، برای شما ممکن است اصلا جوابگو نباشد. درواقع هنوز عده ای از تکههای این پازل پیدا نشده است! از همین رو باید امتحان کنیم. لطفا شما هم روش خود را امتحان کنید و ما را نیز در جریان بگذارید تا به دیگران آن را اطلاع بدهیم.
خوش بگذره!
ثبت نظر و دیدگاه