پست آزاد

پروتکل ماتریکس چیست؟  

ماتریکس پروتکلی هست که با استفاده از ابزارهای فنی، امکان ارتباط امن و غیرمتمرکز را فراهم میکند.
این پروتکل توسط اپلیکیشن‌های مختلف به شکل یک پیام‌رسان نیاز شما را برآورده می‌کند (مثل واتساپ یا تلگرام)، اما یک فرق بزرگ دارد: 🐧 آزادتر و امن‌تر است!


در یکی از پست‌های آزاد شیرازلینوکس پروتکل ماتریکس رو به شکل فنی بررسی و معرفی کردیم، این پست بیشتر برای آشنایی افراد غیرفنی و به زبانی ساده و غیرفنی نگارش شده

با ماتریکس می‌توانید:  

  • با دوستانتان چت کنید.
  • عکس یا فایل بفرستید.

چیزی که ماتریکس را خاص می‌کند:  
  • روی یک شبکه بزرگ کار می‌کند که به آن سرورها می‌گویند. 
  • این سرورها مثل خانه‌های مختلف در اینترنت هستند و شما می‌توانید حساب کاربری‌تان را در هر کدام از این خانه‌ها بسازید. 
  • این خانه‌ها با هم در ارتباط هستند، حتی اگر اینترنت داخلی شود، شما با سرور خودتان همچنان به دیگر سرورهای داخل متصل می‌مانید!  


چرا ماتریکس در زمان اینترنت داخلی یا فیلترینگ هم کار می‌کند؟  

🔹 چون می‌توانید از سرورهای داخلی استفاده کنید!  


📌 مثال ساده:  
ماتریکس مثل یک تلفن جادویی است که به همه خط‌ها وصل می‌شه، شما از ماتریکس استفاده می‌کنید، دوستتان از یک اپ دیگر، اما باز هم می‌توانید به صورت پل با هم در ارتباط باشید!  

🔒 چرا امن است؟  
🔹 پیام‌های شما رمزنگاری می‌شوند.  
🔹 فقط شما و دوستتان می‌توانید آنها را ببینید.  
🔹 هیچ‌کس (حتی سرورها) نمی‌توانند به مکالمات شما دسترسی داشته باشند!  


🐧 سرور چیست؟  
🔹 سرور مثل یک خانه در اینترنت است.  
🔹 می‌توانید حساب خود را در یک سرور بسازید و از آنجا با بقیه ارتباط برقرار کنید.  
🔹 مثلاً اگر در سرور wiiz.ir باشید، انگار خانه‌تان در محله wiiz.ir است!  

سرورهای داخلی (ایرانی) یعنی چه؟  
🔹 اگر اینترنت داخلی بشه و فقط سایت‌های ایرانی کار کنند، می‌توانید از سرورهای ایرانی استفاده کنید.  
🔹 این سرورها مثل خانه‌های محله خودمان هستند، نه در یک کشور خارجی!  
🔹 حتی اگر اینترنت جهانی قطع شود، باز هم می‌توانید با دوستانتان در ایران ارتباط برقرار کنید و به سرورهای دیگر هم متصل بمانید!  

📌 مثال قابل‌فهم:  

🔸 فرض کنید اینترنت جهانی قطع شده و فقط سایت‌های ایرانی کار می‌کنند.  
🔸 یک دامنه‌ی ایرانی (مثل wiiz.ir) یک سرور ماتریکس راه‌اندازی کرده است.  
🔸 شما می‌توانید حساب خود را در این سرور بسازید و با دوستانی که در همین سرور هستند چت کنید، انگار در یک شبکه محلی با همسایه‌های خود حرف می‌زنید!  

💡 حتی می‌توانید خودتان یک سرور راه‌اندازی کنید!  
🔹 اگر کمی فنی باشید، با یک کامپیوتر ساده می‌توانید یک سرور ماتریکس در خانه خود راه‌اندازی کنید.  
🔹 اینطوری، حتی اگر اینترنت قطع شود، می‌توانید با خانواده یا همسایه که تو همون شبکه محلی هستن چت کنی. 
مثل اینه که یه تلفن داخلی تو ساختمون خودت داشته باشی
🐧 پس، ماتریکس این امکان رو می‌ده که تو شرایط سخت، مثل فیلترینگ یا اینترنت ملی، بازم با آدمای دیگه تو ایران ارتباط داشته باشی، به شرطی که از سرورهای داخلی استفاده کنی


📢 چطور شروع کنم؟ 

حالا که فهمیدی ماتریکس چیه، بیا ببینیم چطور می‌تونی ازش استفاده کنی.
نگران نباش، خیلی راحته و ما قدم به قدم بهت میگیم چطور استفادش کنی.
حالا بریم نحوه نصب رو بهت بگیم