آزاد سازی تلفن همراه

آیا گوشی اندرویدی دارید که سازنده‌اش هیچ به‌روزرسانی جدیدی برای آن ارائه نمی‌دهد؟
با معضل خرید گوشی جدید یا استفاده از دستگاهی منسوخ روبرو هستید؟
در این صفحه یاد بگیرید چگونه می‌توانید یک سیستم عامل مبتنی بر نرم‌افزار آزاد روی گوشی خود نصب و استفاده کنید که دستگاهتان را به‌روز نگه می‌دارد.

نصب یک سیستم عامل آزاد اغلب به معنای کنترل بیشتر شما بر مدت زمان استفاده از دستگاه است. علاوه بر این، مزایای بسیار دیگری نیز به همراه دارد. نرم‌افزار آزاد به شما کنترل کامل بر دستگاه می‌دهد، finalmente می‌توانید اپ‌هایی را که قبلاً نمی‌توانستید حذف کنید، و از حریم خصوصی گسترده‌تری بهره‌مند شوید - فقط به چند مورد اشاره کردیم.

می‌توانید از بین چندین سیستم عامل آزاد مبتنی بر اندروید (که معمولاً ROMهای سفارشی نامیده می‌شوند) انتخاب کنید یا حتی یک محیط کامل گنو/لینوکس نصب کنید.
سیستم‌عامل‌های مختلف، تمرکزهای متفاوتی دارند. برخی بر دادن حداکثر آزادی به کاربر، برخی بر حریم خصوصی، برخی بر کاربرپسندی و غیره متمرکز هستند.
شما خودتان می‌توانید انتخاب کنید که کدام سیستم عامل با نیازهایتان سازگار است. از احساس یک سیستم عامل جدید لذت ببرید؛ مثل این است که یک دستگاه جدید داشته باشید.

برای داشتن دستگاهی آزادشده، هم سیستم عامل و هم اپلیکیشن‌ها باید آزاد باشند. برای رسیدن به این هدف می‌توانید:

• گوشی فعلی خود را با نصب یک سیستم عامل آزاد، آزاد کنید (گزینه‌های سیستم عامل در زیر آمده است)
• گوشی جدیدی بخرید که قابلیت آزادسازی دارد (لیست گوشی‌های سازگار با هر سیستم عامل در زیر آمده است)
• گوشیی بخرید که از قبل با نرم‌افزار آزاد عرضه می‌شود (لیست دستگاه‌های جدید در زیر آمده است)

اپلیکیشن‌ها

برای تازه‌کارها، ساده‌ترین راه، شروع با آزادسازی گوشی از اپ‌های انحصاری است. فروشگاه‌های اختصاصی اپلیکیشن‌های آزاد وجود دارند که برای رایج‌ترین موارد استفاده مثل پیام‌رسانی، مسیریابی، یا بازی اپ‌های آزاد ارائه می‌دهند.

سیستم‌عامل‌ها

اکثر سیستم‌عامل‌های روی گوشی‌هایی که می‌خرید، آزاد نیستند. آن‌ها حاوی نرم‌افزارهای انحصاری از پیش‌نصب شده‌ای هستند که آزادی‌های شما را محدود و حریم خصوصی‌تان را نقض می‌کنند. بنابراین، کاربران پیشرفته باید یک سیستم عامل موبایل نصب کنند که تا حد امکان آزاد باشد.

دستگاه‌ها

چند دستگاه هستند که به طور پیش‌فرض با نرم‌افزار آزاد عرضه می‌شوند، بنابراین نیازی به آزاد کردن آن‌ها ندارید. این گزینه، ساده‌ترین انتخاب برای کاربران غیرفنی است.

اپلیکیشن‌ها

برای بیشتر افراد، فروشگاه Google Play تنها یا منبع اصلی اپلیکیشن‌هایشان است. این فروشگاه حتی به شما نمی‌گوید که یک اپ، نرم‌افزار آزاد است یا نه، چه برسد به مجوز آن. متأسفانه، بیشتر اپ‌های این فروشگاه یا سایر بازارهای دیگر، انحصاری هستند.
حتی اگر یک اپلیکیشن آزاد نصب کنید، دلیلی برای اعتماد به نسخه شده (باینری) دانلود شده وجود ندارد.
استفاده از Google Play همچنین نیاز به یک حساب Google دارد که خودش یک نرم‌افزار انحصاری است. ما اصلاً استفاده از این فروشگاه را توصیه نمی‌کنیم.

پس از بازیابی گوشی و نصب یک سیستم عامل آزاد روی آن، این انتخاب را دارید که به صورت دستی نرم‌افزارهای غیرآزادی را نصب کنید که ممکن است بر آزادی و حریم خصوصی شما تأثیر بگذارند.
این موضوع هم در مورد سیستم‌های گنو/لینوکس و هم در مورد ROMهای سفارشی صدق می‌کند. در مورد دوم، حتی می‌توانید مجدداً نرم‌افزارها و کتابخانه‌های گوگل را نصب کنید. اما مجبور به این کار نیستید! کنترل نرم‌افزارها و داده‌های خود را حفظ کنید و از گوشی خود با حداکثر تعداد ممکن اپلیکیشن‌های آزاد استفاده کنید.

 برای بسیاری از کاربران، آزاد کردن گوشی‌هایشان فقط آغاز یک سفر طولانی به دنیایی پر از نرم‌افزار آزاد است.

هر اپلیکیشن انحصاری که بتوانید با یک جایگزین آزاد عوض کنید، گامی مهم به سوی یک محیط دیجیتال پایدارتر است، زیرا هر اپلیکیشن آزادی که دانلود و نصب کنید، توسعه‌دهندگان را ترغیب می‌کند تا منابع بیشتری در توسعه بیشتر آن اپ سرمایه‌گذاری کنند.
و هر اپ انحصاری که با یک اپ آزاد جایگزین کنید، یک قدم خارج شدن از معضل منسوخ‌شدن نرم‌افزار است

در محیط‌های گنو/لینوکس، کشف دنیای کامل نرم‌افزار آزاد روی گوشی همراهتان معمولاً به راحتی از طریق مخزن نرم‌افزاری یکپارچه آن‌ها انجام می‌شود. در مورد ROM های سفارفی، سفر شما با یک فروشگاه اپلیکیشن آزاد به نام F-Droid و یک جایگزین برای کتابخانه‌های گوگل به نام MicroG آغاز می‌شود. اگر به دنبال اپ‌های مفید و جذاب هستید، می‌توانید با گشتن در فروشگاه F-Droid ایده بگیرید یا به دنبال کاتالوگ‌های منتخب شخص ثالث مثل Fossdroid یا Droid-Break بگردید.

مایکروجی (MicroG)

مایکروجی خود را «پیاده‌سازی مجدد نرم‌افزار آزاد از اپ‌ها و کتابخانه‌های فضای کاربری (user space) انحصاری گوگل برای اندروید» توصیف می‌کند. در عمل این یعنی مایکروجی به سایر اپلیکیشن‌های آزاد اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به استفاده از نرم‌افزارهای گوگل، به طور یکپارچه در سیستم اندروید ادغام شوند.
کاربران نرم‌افزار آزاد پشتیبانی گسترده‌تری از اپلیکیشن‌ها دریافت می‌کنند، کاربران حساس به حریم خصوصی می‌توانند داده‌های ارسالی به گوگل را کاهش یا نظارت کنند و به ویژه گوشی‌های قدیمی می‌توانند شاهد بهبودی در عمر باتری باشند.

اف-دروید (F-Droid)

پروژه اف‌-دروید با ارائه یک مخزن (repository) از اپلیکیشن‌های نرم‌افزار آزاد که به راحتی قابل نصب هستند، دسترسی به این اپ‌ها را در دنیای اندروید کاملاً متحول و تسهیل کرده است. در عمل این بدان معناست که می‌توانید از اف‌-دروید به روشی مشابه با آنچه ممکن است در استفاده از فروشگاه Google Play یا سایر فروشگاه‌های اپ تجربه کرده‌اید، استفاده کنید.
اف‌-دروید مرور، نصب یا حذف اپلیکیشن‌های نرم‌افزار آزاد روی دستگاهتان و پیگیری به‌روزرسانی‌ها را آسان می‌کند.
اپ‌های موجود در اف‌-دروید هیچ هزینه پنهانی ندارند و در مورد قابلیت‌های نامطلوب احتمالی (antifeatures) شفاف هستند.

حتی اگر هنوز در حال استفاده از نسخه اصلی (stock) اندروید هستید: نصب اپلیکیشن‌های نرم‌افزار آزاد روی هر نوع گوشی اندرویدی امکان‌پذیر است.
می‌توانید به سادگی اف‌-دروید را نصب کرده و بلافاصله از بزرگترین فروشگاه اپلیکیشن‌های نرم‌افزار آزاد در دنیای اندروید لذت ببرید! مرورگرها، نقشه‌ها، بازی‌ها، موزیک، چت و بیشتر؛ همه در یک مکان! هر اپلیکیشن انحصاری که با یک نرم‌افزار آزاد جایگزین کنید، وابستگی شما به نرم‌افزارهای غیرآزاد را کاهش می‌دهد.

سیستم‌عامل‌ها

یک سیستم عامل مجموعه‌ای از نرم‌افزارهاست که استفاده از گوشی و اجرای سایر برنامه‌ها روی آن را ممکن می‌سازد. حتی با اینکه اندروید تا حدی آزاد است، بسیاری از گوشی‌ها با اجزاء و افزونه‌های انحصاری عرضه می‌شوند.

آزاد کردن برخی گوشی‌ها از برخی دیگر آسان‌تر است.
این به دلیل آن است که برخی سازندگان به طور مصنوعی این کار را برای شما دشوار می‌کنند، برای مثال با استفاده از مدیریت محدودیت‌های دیجیتال (DRM) سنگین. اغلب آن‌ها می‌خواهند شما به جای نوسازی گوشی فعلی، مجبور به خرید یک گوشی جدید شوید.
بنابراین، بسیاری از سازندگان همچنین با ادعای باطل شدن گارانتی، قصد دارند شما را از فلش کردن گوشیتان دلسرد کنند. با این حال، طبق تحلیل کارشناسان حقوقی در FSFE، این ادعا اغلب صحیح نیست.

برای اینکه بتوانید گوشی خود را با یک سیستم عامل نرم‌افزار آزاد فلش کنید، گاهی نیاز به باز کردن قفل بوت‌لودر (bootloader) دستگاه خود دارید. بوت‌لودر یک لایه نرم‌افزاری زیرین است که سیستم عامل روی آن نصب می‌شود.
باز کردن قفل بوت‌لودر در برخی گوشی‌ها آسان و در برخی دیگر دشوار است.
برخی سیستم‌عامل‌ها را می‌توان بدون باز کردن قفل بوت‌لودر نصب کرد و برخی دیگر نه.

لطفاً توجه داشته باشید که ما میتوانیم در این فرآیند به شما کمک آنلاین یا از راه دور ارائه دهیم.
اما شما را به مشارکت در یکی از کارگاه‌های ما دعوت می‌کنیم.

اگر در حال حاضر نیاز به خرید گوشی جدید دارید، توصیه می‌شود گوشی خود را بر اساس سهولت فلش کردن آن نیز انتخاب کنید.
نه تنها کار را برای خودتان آسان‌تر می‌کنید، بلکه با انتخاب خود از گوشی‌های نرم‌افزار آزاد بیشتر حمایت می‌کنید.
چندین گوشی نیز وجود دارند که با سیستم‌های گنو/لینوکس یا یک رام سفارشی (custom ROM) از پیش نصب شده عرضه می‌شوند.
این البته آسان‌ترین گزینه است، زیرا تمام بار این فرآیند را از دوش شما برمی‌دارند و یک تجربه کاربری آسان ارائه می‌دهند.

می‌توانید یک سیستم عامل نرم‌افزار آزاد را خودتان روی دستگاهتان نصب کنید.
این فرآیند را فلش کردن (flashing) نیز می‌نامند. به خاطر داشته باشید که ممکن است وقتی برای اولین بار این کار را انجام می‌دهید، کار آسانی نباشد. این کار مقداری آماده‌سازی و تحقیق beforehand نیاز دارد. however، اطلاعات و کمک زیادی از communities مختلف، در اینترنت و به صورت محلی در دسترس است. و اگر به کنجکاوی و کاردستی با فناوری علاقه دارید، خیلی زود می‌توانید از نصب نرم‌افزار آزاد روی گوشی خود لذت ببرید.

رپلیکانت (Replicant)

رپلیکانت یک سیستم عامل موبایل نرم‌افزار آزاد است که بر آزادی و حریم خصوصی/امنیت تأکید دارد و ۱۰۰٪ نرم‌افزار آزاد است. از آنجایی که از هیچ درایور غیرآزادی استفاده نمی‌کند، در حال حاضر روی تعداد محدودی از دستگاه‌ها کار می‌کند.
لیست دستگاه‌های پشتیبانی شده توسط رپلیکانت

لینِیج‌ او اس (LineageOS)

لینِیج‌اواس یک رام سفارشی (Custom-ROM) بسیار محبوب است که روی تعداد بسیار زیادی از دستگاه‌های مختلف کار می‌کند. این به دلیل استفاده آن از درایورها و فرم‌ورهای انحصاری است.
حتی اگر معمولاً آزادتر از نرم‌افزار پیش‌فرضی است که دستگاه اندرویدی شما ارائه می‌دهد، آزادی هدف اصلی آن نیست، بلکه اجرا روی حداکثر دستگاه‌ها هدف آن است.
برای استفاده از لینِیج‌اواس به حساب Google نیاز ندارید و همچنین شامل سرویس‌های Google Play نیست. لینِیج‌اواس با پیاده‌سازی نرم‌افزار آزاد microG بسیار خوب کار می‌کند.
لیست دستگاه‌های پشتیبانی شده توسط لینِیج‌اواس

لیبره موبایل اواس (LibreMobileOS)

لیبره موبایل او اس یک فورک (انشعاب) مبتنی بر aosp است که با تمرکز قوی بر روی امنیت، حریم خصوصی و حاکمیت کاربر توسعه می‌یابد. این سیستم‌عامل با حذف کامل تمامی اجزاء وابسته به گوگل و جایگزینی آن‌ها با سرویس‌های نرم‌افزار آزاد، یک تجربهٔ کاملاً (غیرگوگل‌شده) (de-googled) و خودمختار ارائه می‌دهد.
از ویژگی‌های برجستهٔ آن می‌توان به پشتیبانی یکپارچه از microG، به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم و تأکید بر شفافیت و کنترل کامل کاربر بر داده‌ها و سخت‌افزار خود اشاره کرد.
این پروژه بر روی طیف نسبتاً گسترده‌ای از دستگاه‌ها پشتیبانی می‌شود و گزینهٔ بسیار مناسبی برای کاربرانی است که به دنبال تعادل بین قابلیت‌های گستردهٔ لینِیج‌اواس و حریم خصوصی تقویت‌شده هستند.
جهت آشنایی بیشتر با لیبره‌موبایل او‌ اس مطالعه این پست رو به شما پیشنهاد میکنیم
ما این سیستم‌عامل را به کاربرانی که اولویت اصلی آن‌ها حریم خصوصی است ولی نیاز به سازگاری گستردهٔ اپلیکیشن‌ها دارند، به‌طور ویژه پیشنهاد می‌کنیم.
لیست دستگاه‌های پشتیبانی شده توسط لیبره موبایل او اس

گرافین‌او‌اس (GrapheneOS)

گرافین‌او‌اس یک سیستم عامل موبایل متمرکز بر حریم خصوصی و امنیت با سازگاری اپلیکیشن‌های اندروید است که به عنوان یک پروژه منبع باز غیرانتفاعی توسعه می‌یابد.
این پروژه بر تحقیق و توسعه فناوری حریم خصوصی و امنیت، از جمله بهبودهای اساسی در محافظت سندباکس، کاهش حفره‌های امنیتی و مدل مجوزها متمرکز است. گرافین‌او‌اس در حال حاضر فقط از گوشی‌های Pixel پشتیبانی می‌کند. گرافین‌او‌اس از microG پشتیبانی نمی‌کند.
لیست دستگاه‌های پشتیبانی شده توسط گرافین‌او‌اس

کالیکس‌اواس (CalyxOS)

توسعه کالیکس‌اواس در حال حاضر متوقف شده است. طبق اطلاعیه آن‌ها، هیچ به‌روزرسانی بیشتری، patchهای امنیتی، در آینده قابل پیش‌بینی منتشر نخواهد شد تا زمانی که تغییراتی در زیرساخت کالیکس‌اواس انجام شود.
به کاربران فعلی کالیکس‌اواس توصیه شده است که از داده‌های خود نسخه پشتیبان تهیه کرده و به یک variant دیگر اندروید مهاجرت کنند.

کالیکس‌اواس خود را حریم خصوصی توسط طراحی (Privacy by Design) توصیف می‌کند. اگرچه به محدودکنندگی کالیکس‌اواس نیست و به کاربر اجازه می‌دهد به اختیار microG را نصب کند. کالیکس‌اُاس فقط روی دستگاه‌هایی با بوت تأییدشده (verified boot) کار می‌کند، که به این معنی است که بوت‌لودر قفل شده و نمی‌توان آن را دستکاری کرد.
کالیکس‌اواس همچنین این امکان را می‌دهد که اگر در آینده نظرتان عوض شد، به نسخه اصلی اندروید (stock Android) بازگردید. احتمالاً این کار را نخواهید کرد، اما خوب است که بدانید امکانش وجود دارد.
لیست دستگاه‌های پشتیبانی شده توسط کالیکس‌اواس

اِی/اواس (/e/ OS)

اِی/اواس "یک اکوسیستم موبایل کامل و کاملاً «غیرگوگلی» (deGoogled) است". ایده اصلی تشکیل یک سیستم داخلی فعال‌شده برای حریم خصوصی برای گوشی هوشمند شما، بدون دسترسی اپ‌ها یا سرویس‌های گوگل به داده‌های شخصی شماست. سرویس‌های گوگل به طور کامل حذف و با microG
جایگزین شده‌اند.
می‌توانید یک حساب کاربری برای ویژگی‌های پیشرفته پشتیبان‌گیری تنظیم کنید.
این سیستم عامل از تعداد زیادی دستگاه پشتیبانی می‌کند و همچنین امکان خرید گوشی‌های هوشمند با سیستم عامل اِی/اواس از پیش نصب شده وجود دارد.
لیست دستگاه‌های پشتیبانی شده توسط /e/

فراتر از اندروید

علیرغم اینکه اندروید در حال حاضر پراستفاده‌ترین سیستم عامل در تلفن‌های همراه است، به هیچ وجه تنها سیستم عامل نرم‌افزار آزاد موبایلی نیست که می‌توانید استفاده کنید.
اگر کنجکاو هستید، دنیای بسیار گسترده‌تری برای کشف وجود دارد. این بدان معناست که برای آزادسازی دستگاه خود، لازم نیست حتماً یک رام سفارشی مبتنی بر اندروید نصب کنید.
در عوض، می‌توانید سیستم‌های کامل گنو/لینوکس یا سایر محیط‌های مبتنی بر لینوکس را روی گوشی خود نصب کنید (در صورت پشتیبانی).

سیستم‌عامل‌های گنو/لینوکس معمولاً آزادی را در اولویت قرار می‌دهند و توسعه آن‌ها کاملاً مستقل از اکوسیستم اندروید تحت سلطه گوگل است.
حتی بهتر از آن، توسعه کد آن‌ها به هیچ شرکت منفرد دیگری نیز وابسته نیست: سیستم‌های گنو/لینوکس به صورت شفاف توسط جامعه‌های بزرگی از سراسر جهان و بدون کنترل یک نهاد واحد توسعه می‌یابند. تغییرات کد می‌تواند توسط هر داوطلبی از سراسر جهان پیشنهاد شود و هر تغییر پذیرفته شده مستقیماً برای همه visible است. بسیاری از توسعه‌دهندگان تلاش می‌کنند تا سازگاری عقب‌گرد (backward compatibility) تغییرات را حفظ کنند و با استفاده از گنو/لینوکس، شما از سال‌ها پشتیبانی برای سیستم عامل روی دستگاه خود بهره‌مند خواهید شد.

انتخاب یک سیستم گنو/لینوکس برای گوشی شما به این معنی است که برخی از اپلیکیشن‌های available با آنچه عادت کرده‌اید متفاوت خواهند بود. اگرچه این موضوع ممکن است در آینده تغییر کند، زیرا سیستم‌عامل‌های مبتنی بر لینوکس بیشتری وارد بازار می‌شوند.
همچنین می‌توانید از نرم‌افزارهای شخص ثالث برای ایجاد پل ارتباطی بین اپلیکیشن‌های بومی اندروید و سیستم‌های گنو/لینوکس یا برعکس استفاده کنید.
با این حال، هرچه اپلیکیشن‌های اندرویدی بیشتری را برای استفاده در سیستم عامل آزاد گنو/لینوکس خود Bridge کنید، بیشتر از محدودیت‌های دنیای اندروید رنج خواهید برد.
پایبندی به اپلیکیشن‌های بومی گنو/لینوکس روی سیستم شما معمولاً به معنای بهره‌مندی از نرم‌افزار آزاد و استانداردهای باز است. و هرچه سیستم‌های گنو/لینوکس بیشتری روی تلفن‌های همراه در دسترس قرار گیرند، انتظار می‌رود بازار و توسعه آن‌ها بیشتر رشد کند.

از جمله نامهای شاخص‌تر می‌توان به PostmarketOS، Plasma Mobile، Ubuntu Touch و PureOS اشاره کرد.

جایگزین‌های آزاد از کارخانه

اگرچه تمرکز این صفحه بر آزادسازی گوشی اندرویدی فعلی شماست، اما اگر قصد خرید یک دستگاه جدید را دارید، باید aware باشید که دستگاه‌های آزاد از کارخانه (factory free) نیز در بازار وجود دارند که از ابتدا به صورت آزاد فروخته می‌شوند و پس از خرید نیاز به هیچ کاری ندارید.

نیتروفون (Nitrophone)

نیتروفون یک گوشی اندرویدی است که از ابتدا با نرم‌افزار آزاد عرضه می‌شود. این دستگاه در واقع یک گوشی پیکسل با سیستم عامل گرافین‌او‌اس از پیش نصب‌شده است، بنابراین پس از خرید نیاز به انجام هیچ کاری ندارید.

البته که در حال حاضر این شرکت‌ها در ایران نمایندگی فروش ندارند و ارسال پستی به ایران هم به خاطر تحریمات بشدت سخت و پرهزینه هست

داریا باند (daria bond)

داریا باند یک گوشی اندرویدی با سیستم‌عامل اندروید است که متأسفانه از ابتدا با نرم‌افزار آزاد عرضه نمی‌شود.
با این حال، این دستگاه تاکنون سازگاری خوبی با نصب سیستم‌عامل لیبره‌موبایل اواس (LibreMobileOS) نشان داده است.
این گوشی گزینه مناسبی برای کاربران ایرانی است که به دنبال مهاجرت به یک سیستم عامل مبتنی بر نرم‌افزار آزاد با پشتیبانی از سخت‌افزار داخلی هستند.

گوشی‌های گنو/لینوکس

اگر از تنوع و آزمایش با فناوری لذت می‌برید، گزینه‌های بسیار بیشتری در اختیار شماست.
روزی ممکن است گوشی‌های گنو/لینوکس به عنوان گزینه سوم در کنار iOS و اندروید مطرح شوند. با این حال، امروزه هنوز در مراحل توسعه سنگینی قرار دارند و در مرحله بتا در نظر گرفته می‌شوند، بنابراین ممکن است هنوز برای کاربران استاندارد مناسب نباشند. برای کسانی که دوست دارند در خط مقدم تحولات باشند، در حال حاضر دستگاه‌هایی از Purism و Pine64 PinePhone موجود است. دستگاه‌های Purism در حال حاضر با PureOS و PinePhone با Manjaro عرضه می‌شوند، اگرچه چندین توزیع دیگر نیز پشتیبانی می‌شوند. به عنوان مثال، ویکی PinePhone در حال حاضر ۲۱ سیستم عامل نرم‌افزار آزاد مختلف را که روی PinePhone اجرا می‌شوند، فهرست کرده است. و تعداد فزاینده‌ای از شرکت‌ها، سیستم‌های گنو/لینوکس از پیش نصب‌شده را روی گوشی‌های منتخب خود ارائه می‌دهند که شامل یک محیط اپلیکیشن دقیقاً سفارشی شده نیز می‌شود.

در یک گوشی لینوکس می‌توانید بسیاری از توزیع‌های لینوکس و همان نرم‌افزارهایی که روی هر رایانه شخصی لینوکسی نصب می‌کنید را install کنید. علاوه بر این، نصب اپلیکیشن‌های اندروید روی گوشی‌های لینوکس نیز به لطف شبیه‌سازهایی مانند Anbox یا Waydroid جدیدتر و کارآمدتر امکان‌پذیر است.

کنترل دستگاه خود را بازپس بگیرید!

این صفحه تنها می‌تواند نگاهی اجمالی به امکانات و مزایای استفاده از نرم‌افزار آزاد روی دستگاه شما ارائه دهد. این کار کنترل داده‌ها، نرم‌افزار و سخت‌افزار شما را به خودتان بازمی‌گرداند.
اگر اکنون می‌خواهید به تنهایی نرم‌افزار آزاد را روی دستگاه خود نصب کنید، اطلاعات زیادی در اینترنت پیدا خواهید کرد. اگر می‌خواهید در یکی از کارگاه‌های ما شرکت کنید، به صفحه کارگاه‌های ما مراجعه کنید. اگر این initiative را دوست دارید، آن را گسترش دهید، به جنبش بپیوندید و دیگران را از initiative و اهداف ما آگاه کنید.